dr hab. Elżbieta Mikiciuk, prof. UG

Od 2001 roku pracuje w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego; obecnie zatrudniona jest w Zakładzie Dramatu, Teatru i Widowisk (wcześniej pracowała w Katedrze Historii Literatury oraz w Katedrze Kultury i Sztuki); od 2012 roku kieruje również Pracownią Badań nad Rosją w literaturze i kulturze polskiej w wiekach XIX-XXI.

Zainteresowania badawcze:

• twórczość Fiodora Dostojewskiego w perspektywie religijnej i w interpretacjach teatralnych;
• duchowość chrześcijaństwa wschodniego i jej odzwierciedlenie w literaturze i sztuce;
• teologia ikony; ikona jako tekst sakralny; problemem wzajemnych związków oraz inspiracji ikony i literatury; obecność malarstwa ikonowego w filmie i teatrze;
• literackie oraz teatralne obrazy Rosji i rosyjskiego prawosławia;
• dramaturgia rosyjska w polskim teatrze współczesnym.

Rozprawa doktorska: „Chrystus w grobie” i rzeczywistość „Anastasis”. Rozważania nad „Idiotą” Fiodora Dostojewskiego – obrona w styczniu 2000 roku – doktorat z wyróżnieniem; uzyskanie stopnia doktora nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa.

Rozprawa habilitacyjna: Teatr paschalny Fiodora Dostojewskiego. O wątkach misteryjnych „Braci Karamazow” i ich wizjach scenicznych (Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2009) – kolokwium habilitacyjne w lipcu 2010 roku: uzyskanie stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa, specjalność: historia literatury polskiej i rosyjskiej.

1. Publikacje książkowe:

„Chrystus w grobie” i rzeczywistość „Anastasis”. Rozważania nad „Idiotą” Fiodora Dostojewskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2003.

Teatr paschalny Fiodora Dostojewskiego. O wątkach misteryjnych „Braci Karamazow” i ich wizjach scenicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2009.

Czytanie ikony. W kręgu literatury, teatru i filmu, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2020.

2. Redakcje naukowe:

Taniec w literaturze polskiej XIX i XX wieku, red. S. Karpowicz-Słowikowska i E. Mikiciuk, Gdańsk 2012.

Między rusofobią a rusofilią. Poglądy, postawy i realizacje w literaturze polskiej od XIX do XXI wieku, red. S. Karpowicz-Słowikowska, E. Mikiciuk i T. Sucharski, Gdańsk 2016.

Poza rusofobią i rusofilią? Poglądy, postawy i realizacje w tekstach kultury polskiej, red. E. Mikiciuk, K. Pańczyk i T. Sucharski, Słupsk 2019.

3. Artykuły w czasopismach:

„Chrystus w grobie” i rzeczywistość Anastasis. O symbolice grobowej w „Idiocie” Fiodora Dostojewskiego, „Znak” 1999, nr 10 (533), s. 118-130.

Zbrodniarz – mój bliźni. Fiodora Dostojewskiego pojmowanie winy i niewinności, „W drodze” 1999, nr 8 (312), s. 69-78.

O tajemnicy twarzy i o tym, jak piękno zbawia świat. Z rozważań nad powieścią Fiodora Dostojewskiego „Idiota”, „Topos” 1999, nr 5-6 (48-49), s. 147-150.

Czas łaski w „Zbrodni i karze” Fiodora Dostojewskiego, „Topos” 2000, nr 3-4 (52-53), s. 41-44.

Ikonowa perspektywa odwrócona w „Idiocie” Fiodora Dostojewskiego, „Musica Antiqua Europae Orientalis. Acta Slavica”, Bydgoszcz 2000, s. 163-171.

Hosanna w piecu zwątpień, czyli Chrystus Dostojewskiego, „Więź” 2002, nr 5, s. 56-66.

Święte łzy, płacz „dziecioka”, „czortowski” śmiech i uśmiech Chrystusowy, „Topos” 2002, nr 6, s. 151-161.

Idea „piękna, które zbawi świat”, czyli o pojmowaniu przez Jerzego Nowosielskiego istoty sztuki i powołania artysty, „Undergrunt” 2002, nr 6, s. 157-161.

Dostojewski – dramaturg, aktor i reżyser, „Didaskalia” 2003, nr 58, s. 96-98.

Sacrum w teatrze Krystiana Lupy (na podstawie „Braci Karamazow” Fiodora Dostojewskiego), w: Słowiańszczyzna wobec sacrum w kulturze świata wschodniego i zachodniego, „Musica Antiqua Europae Orientalis. Acta Slavica”, Bydgoszcz 2003, s. 113-120.

 „Powrót Chrystusa”? Wokół inscenizacji „Idioty” w powojennym teatrze polskim, w: „Studia Rossica XIII”, red. A. Wołodźko-Butkiewicz i W. Zmarzer, Warszawa 2003, s. 63-72.

O „martwych duszach”, śmiechu, a także o chrystologicznej antropologii Fiodora Dostojewskiego i Mikołaja Gogola, „Przegląd Powszechny” 2004, nr 2, s. 235-249.

Diabeł w „Braciach Karamazow” Fiodora Dostojewskiego, „Studia Bobolanum” 2004, nr 2, s. 77-93.

 Szekspir Dostojewskiego – tekst zamieszczony w programie teatralnym: William Shakespeare, Makbet, reż. Andrzej Wajda (Stary Teatr w Krakowie, premiera: 26 listopada 2004 roku), Stary Teatr, Kraków 2004, s. 3-16.

Dostojewski i teatr, „Pamiętnik Teatralny” 2005, z. 1-2 (213-214), s. 191-214.

„Drugie przyjście” Chrystusa. O teatralnych wizjach poematu apokryficznego Iwana Karamazowa „Wielki Inkwizytor” (na przykładzie przedstawień Ejfmana, Lubimowa, Hanuszkiewicza i Grotowskiego), w: Tradycja chrześcijańska Wschodu i Zachodu w kulturze Słowian, „Musica Antiqua Europae Orientalis XIV, vol. 2. Acta Slavica”, Bydgoszcz 2006, s. 367-375.

 „Któż nie pragnie śmierci ojca?” O rodzinie ojcobójców w „Braciach Karamazow” Fiodora Dostojewskiego, „Prace Polonistyczne” 2006, seria LXI, t. 1, s. 155-163.

Ojcobójstwo w teatralnych wizjach „Braci Karamazow” Fiodora Dostojewskiego (na przykładzie przedstawień Lupy, Ejfmana i Lubimowa), w: Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich, red. M. Bukwalt, T. Klimowicz, M. Maciołek, S. Wójtowicz i A. Matusiak, „Slavica Wratislaviensia” CXLIII, AUW No 2970, Wrocław 2007, t. 7, cz.1, s. 97-102.

Jerzego Nowosielskiego postrzeganie Zachodu, w: Słowiańszczyzna wobec idei i poszukiwań świata zachodniego, „Musiqua Antiqua Europae Orientalis XV. Acta Slavica”, Bydgoszcz 2009, s. 45-51.

„Dusza rosyjska” – „dusza prawosławna” w „Kniaziu Patiomkinie” Tadeusza Micińskiego, „Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein” 2011, nr 7, s. 115-135.

Czas w „Śmierci Iwana Iljicza” Lwa Tołstoja, „Slavia Orientalis” 2012, nr 2, s. 124-139.

Dostojewski jako wyraziciel „duszy rosyjskiej” w rozprawie Nalepińskiego „On idzie! Rzecz o Królu-Duchu Rosji” oraz w studium Jabłonowskiego „Dookoła Sfinksa”, w: Kultura, literatura oraz myśl filozoficzna Słowian wschodnich i południowych w powiązaniach, wzajemnych oddziaływaniach, „Musica Antiqua XVI. Acta Slavica”, Bydgoszcz 2012, s. 245-256.

Rosja w niepublikowanym dramacie Stanisława Brzozowskiego „Z dymem pożarów”, „Slavia Orientalis” 2014, nr 1, s. 63-77.

Motyw ikony w twórczości Stanisława Brzozowskiego, w: Sacrum świata wschodniego i zachodniego w kulturze Słowiańszczyzny. „Musica Antiqua XVII. Acta Slavica”, Bydgoszcz 2014, s. 23-37.

 „Bracia Karamazow” Fiodora Dostojewskiego: hosanna oczyszczająca się w „piecu wątpliwości”, „Slavia Orientalis” 2017, nr 2, s. 225-250.

Sztuka sakralna Armenii w filmie „Barwy granatu” Sarkisa Paradżaniana, „Sensus Historiae” 2017, Vol. 28, nr 3, s. 173-188.

„Święta anoreksja” i grzeszna seksualność? O ciele, nagości i erosie w malarstwie ikonowym, „Studia Filologiczne Uniwersytetu Jana Kochanowskiego” 2017, t. 30, s. 175-196.

Piekło skrzywdzonych krzywdzicieli i sąd miłosiernego Baranka. O krzywdzie w twórczości Fiodora Dostojewskiego, „Ethos” 2018, nr 2 (122), s. 183-201.

Bóg w (na) ikonie?, „Karto-Teka Gdańska”, 2019, nr 1(4), s. 41‒59.

Kenoza jako Kalofania. Fiodor Dostojewski o tajemnicy Chrystusowego piękna, „Ethos” 2019, nr 3 (127), s. 299-328.

4. Publikacje w pracach zbiorowych:

Wizja raju w „Braciach Karamazow” Fiodora Dostojewskiego, w: Chrześcijańskie dziedzictwo duchowe narodów słowiańskich, red. nauk. Z. Abramowicz, Białystok 2003, s. 145-152.

Misterium śmierci i zmartwychwstania w „Braciach Karamazow” Fiodora Dostojewskiego, w: Problemy współczesnej tanatologii, t. 7, red. J. Kolbuszewski, Wrocław 2003, s. 503-508.

„Światło Taboru”. O hezychazmie w twórczości Fiodora Dostojewskiego (na przykładzie „Braci Karamazow”), w: Bizancjum. Prawosławie. Romantyzm. Tradycja wschodnia w kulturze XIX wieku, red. J. Ławski, K. Korotkich, Białystok 2004, s. 207-211.

„Rosyjski Chrystus” w poemacie Stanisława Brzozowskiego „Teodor Dostojewski. Z mroków duszy rosyjskiej”, w: Świat Słowian w języku i kulturze. VI, red. nauk. E. Komorowska i Ż. Kozicka-Borysowska, Szczecin 2005, s. 110-113.

 „Królestwo antychrysta” i Nowe Jeruzalem w „Braciach Karamazow” Fiodora Dostojewskiego, w: Apokalipsa. Symbolika – Tradycja – Egzegeza, red. K. Korotkich, J. Ławski, Białystok 2007, t. 2, s. 365-374.

Proces duchowej przemiany Dymitra Karamazowa w świetle misteriów eleuzyjskich, w: Ateny. Rzym. Bizancjum. Mity śródziemnomorza w kulturze XIX i XX wieku, red. J. Ławski, K. Korotkich, Białystok 2008, s. 317-326.

„Biesy”, czyli o opętaniu terrorystycznym w ujęciu Fiodora Dostojewskiego i Andrzeja Wajdy, w: Teatr – terytorium terroru, red. J. Ciechowicz, M. Jarmułowicz, Szczecin 2008, s. 11-18.

Świętych obcowanie. O wątku dziecięcym w „Braciach Karamazow” Fiodora Dostojewskiego i w spektaklu „Chłopcy” Siergieja Żenowacza, w: Album gdańskie. Prace ofiarowane Profesorowi Józefowi Bachórzowi w 75 rocznicę urodzin i 50-lecie pracy nauczycielskiej, red. J. Data i B. Oleksowicz, Gdańsk 2009, s. 649-659.

Dostojewski i ikona, w: Symbol w kulturze rosyjskiej, red. nauk. K. Duda, T. Obolevitch, Kraków 2010, s. 389-405.

„Barwy ze Słońca są. O symbolice koloru w ikonie, w: Kolor w kulturze, red. Z. Mocarska-Tycowa, J. Bielska-Krawczyk, Toruń 2010, s. 67-74.

Dostojewski Miłosza, w: Idea i komunikacja w języku i kulturze rosyjskiej, red. A. Dudek, Kraków 2010, s. 475-484.

Ku światłu. O ewangelicznej tożsamości Studia Sztuki Teatralnej Siergieja Żenowacza, w: Noc. Symbol – temat – metafora, t. 1, red. J. Ławski, K. Korotkich, M. Bajko, Białystok 2011, s. 687-692.

Miłosz wobec Rosji, w: Czesława Miłosza „północna strona”, red. nauk. M. Czermińska i K. Szalewska, [Gdańsk 2011 – brak roku wyd.], s. 205-213 (przypisy s. 450-452).

Ożywione ikony. Obraz „wschodniej duszy” w gardzienickim spektaklu „Żywot protopopa Awwakuma”, w: Obrazy dookoła świata. Postrzeganie i prezentowanie kultur w dobie transkulturowości, red. J. Bielska-Krawczyk, S. Kołos, M. Mateja, Toruń 2013, s. 123-131.

O „duszy rosyjskiej” w „Teodorze Dostojewskim” i „Płomieniach” Stanisława Brzozowskiego, a także o polskości i powieściowym obrazie kresów, w: Pogranicze, Kresy, Wschód a idee Europy, SERIA II, t. 2: Wiktor Choriew in memoriam, układ i wstęp J. Ławski, red. A. Janicka, G. Kowalski i Ł. Zabielski, „Colloquia Orientalia Bialostocensia” IV, Białystok 2013, s. 583-596.

Myszkin Lew, hasło w: Idee w Rosji. Leksykon rosyjsko-polsko-angielski, red.                           J. Dobieszewski, Łódź 2014, s. 260-265.

Stanisławski Konstanty, hasło w: Idee w Rosji. Leksykon rosyjsko-polsko-angielski, red. J. Dobieszewski, Łódź 2014, s. 426-435.

Kobieta i pieniądz w ujęciu Fiodora Dostojewskiego i Mikołaja Czernyszewskiego, w: Księgowanie. Literatura, kobiety, pieniądze, red. I. Iwasiów i A. Zawiszewska, Szczecin 2014, s. 173-192.

Postacie księży w twórczości Stanisława Brzozowskiego, w: Postać księdza w literaturze, red. ks. G. Głąb, ks. S. Radziszewski, Radom 2014, s. 115-128.

Tematyka rosyjska w powieści Stanisława Brzozowskiego „Sam wśród ludzi”, w: Obraz Rosji w literaturze polskiej XX wieku, red. A. Jarzyna, Z. Kopeć, Poznań 2014, s. 365-385.

Matka Boska „heretycka, nie święta, nie ruska”. O niełatwym dialogu Wschodu i Zachodu w „Madonnie Busowiskiej” Władysława Łozińskiego, w: Europa Środkowo-Wschodnia. Trudny dialog, red. J. Getka, R. Kramar, Warszawa 2015, s. 131-141.

„Płomienie” Stanisława Brzozowskiego jako anty-„Biesy” Fiodora Dostojewskiego, w: Rosja w dialogu kultur, t. 2, red.  B. Żejmo, Warszawa 2015, s. 129-139.

Od męczennicy do nihilistki. O kobiecych lekturach, literackich wzorcach i życiowych wyborach w oparciu o „Nihilistkę” oraz „Wspomnienia z dzieciństwa” Zofii Kowalewskiej, w: Czytanie. Kobieta, biblioteka, lektura, red. A. Zawiszewska i A. Galant, Szczecin 2015, s. 377-401.

„Złe miasto, przeklęte miasto”. Petersburg w „Teodorze Dostojewskim” i w „Płomieniach” Stanisława Brzozowskiego, w: Między rusofobią a rusofilią. Poglądy, postawy i realizacje w literaturze polskiej od XIX do XXI wieku, red. S. Karpowicz-Słowikowska, E. Mikiciuk i T. Sucharski, Gdańsk 2016, s. 203-216.

„Łagodna” Fiodora Dostojewskiego w wizji filmowej Mariusza Trelińskiego, w:  Literatura a film, red. nauk. D. Kulczycka, M. Hernik-Młodzianowska, Zielona Góra 2016, s. 83-101.

Ciało i eros. „Zbrodnia i kara” Fiodora Dostojewskiego w reżyserii Andrzeja Wajdy, w:  Dostojewski i inni: literatura, idee, polityka. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Andrzejowi de Lazariemu, red. T. Sucharski, współpr. M. Michalska-Suchanek, Katowice 2016, s. 211-240.

„Rosyjski Bóg” i lud-bogonośca, czyli rosyjskie prawosławie w ujęciu Stanisława Brzozowskiego, w: Polska-Rosja w sferze kultury i religii. Wybrane problemy, red. A. Krzywdzińska, Kraków 2016, s. 83-93.

Ikona w „Andrieju Rublowie” Andrieja Tarkowskiego. Od scenariusza do wizji filmowej, w: Chrześcijańskie dziedzictwo duchowe narodów słowiańskich. Seria III., t. II. Chrześcijaństwo w kulturze, sztuce i historii, red. Z. Abramowicz, K. Korotkich, Białystok 2016, s. 231-257.

„Doskonała miłość usuwa lęk”. Sztuka ikony wobec uczuć i emocji, w: Uczucia i emocje w tekstach kultury, red. J. Kuć, Kraków 2017, s. 9-24.

„Ostrzyżone pannice”, „stare nihilistki”, „niedowarzone działaczki”… O emancypacji kobiet w twórczości Fiodora Dostojewskiego, w: Przemiany dyskursu emancypacyjnego kobiet, Seria I, red. A. Janicka, C. Fournier Kiss, M. Bracka, Białystok 2017, s. 249-267.

O dwóch literackich obrazach przemiany duchowej (na podstawie „Zbrodni i kary” Fiodora Dostojewskiego i „Zmartwychwstania” Lwa Tołstoja) , w: Nawrócenie. Łaska – tajemnica – doświadczenie, red. ks. G. Głąb, ks. S. Radziszewska, M. Żmudziak, Lublin 2017, s. 237-260.

Wierność wobec Pierwowzoru. Ikona a problem kanoniczności, w: Kultura w świecie luster. Jeszcze o niepowtarzalności i multiplikacjach w sztuce XX i XXI wieku, red. A. Chomiuk, E. Pogonowska, Lublin 2017, s.171-183.

 „Maska” Boga-Człowieka. Teatr wobec ikony Chrystusa, w: Maska: ogród sztuk, red. M. Jarmułowicz, przy współpr. K. Kręglewskiej, Gdańsk-Sopot 2017, s. 173-188.

„Andriej Rublow. Mistrz niewidzialnej strony” Andrzeja Turczyńskiego jako powieść-dysputa o malarstwie i  literacka ikona z żywotem, w: Literatura a malarstwo, red. J. Godlewicz-Adamiec, P. Kociumbas, T. Szybisty, Kraków-Warszawa 2017, s. 193-204.

„Rosyjska apokalipsa”. Motywy biblijne w dramacie „Z dymem pożarów” Stanisława Brzozowskiego, w: Biblia w dramacie, red. E. Jakiel, Gdańsk 2018, s. 267-285.

Świętość jako „zniszczenie grzesznego ciała”? Maria Egipcjanka w literaturze hagiograficznej i malarstwie ikonowym w: Święci i świętość w języku, literaturze i kulturze, red. H. Leleń i T. Żurawlew, Kraków 2018, s. 171-183.

„Święte zwierzęta” i „nieświęty człowiek”? O sposobie widzenia tego, co „ludzkie”, „nieludzkie” i „zwierzęce” w twórczości Fiodora Dostojewskiego, w: Między empatią a okrucieństwem, red. E. Łoch, D. Piechota, A. Trześniewska, Gdańsk 2018, s. 35-70.

Andriej Rublow i ruska ikona w powieści Andrzeja Turczyńskiego „Andriej Rublow. Mistrz niewidzialnej strony”, w: Słowiańska Wieża Babel. Kultura i dialog, t. I, red. J. Czaja, I. Jermaszowa, M. Wójciak, B. Zieliński, Poznań 2018, s. 65-80.

Książę Myszkin – bohater „poza płcią”? Uwagi na marginesie spektaklu Igora Gorzkowskiego „Idiota” według powieści Fiodora Dostojewskiego, w: (Nie)męskość w tekstach kultury XIX -XXI wieku, red. B. Zwolinska, K. Tomala, Gdańsk 2019, s. 317-329.

My, współcześni inteligenci, czyli Czechow w czterech odsłonach, w: Teatr Wybrzeże w latach 1996–2016. Zjawiska, ludzie przedstawienia, red. J. Puzyna-Chojka, B. Świąder-Puchowska, K. Kręglewska, Gdańsk  2019, s. 178-189.

Filoksenia, czyli obraz ruskiego prawosławia w „Mistrzu niewidzialnej strony” Andrzeja Turczyńskiego, w: Poza rusofobią i rusofilią? Poglądy, postawy i realizacje w tekstach kultury polskiej, red. E. Mikiciuk, K. Pańczyk i T. Sucharski, Słupsk 2019. 

        5. Recenzje książek, wystaw i spektakli teatralnych:

Zrozumieć miłość (A. Siemianowski, Zrozumieć miłość), „Topos” 2000, nr 1 (50), s. 179.

            Blask prawdy (W. Wencel, Zamieszkać w katedrze), „Topos” 2000, nr 2 (51), s. 172.

Nieskończoność róży (B. Leśmian, Nieskończoność róży), Topos” 2000, nr 3-4 (52-53), s. 182-183.

Oczy Matki (T. Różewicz, Matka odchodzi), „Topos” 2000, nr 3-4 (52-53), s. 183-184.

Dostojewski – teolog (H. Paprocki, Lew i mysz, czyli tajemnica człowieka. Esej o bohaterach Dostojewskiego, Białystok 1997), „Topos” 2001, nr 1,  s. 147-148.

Ikona – Święta Tajemnica (Wystawa: „Ikona – Święta Tajemnica”. Ze zbiorów Muzeum Południowego Podlasia w Białej Podlaskiej. Muzeum Narodowe w Gdańsku, 27 X 2000 – 31 I 2000), „Topos” 2001, nr 1, s. 133-134.

Ludzkie paradoksy (H. Paprocki, Lew i mysz, czyli tajemnica człowieka. Esej o bohaterach Dostojewskiego, Białystok 1997), „Więź” 2001, nr 5,  s. 190-195.

Szaleniec Chrystusowy (C. Wodziński, Św. Idiota. Projekt antropologii apofatycznej, Gdańsk 2000), „Topos” 2001, nr 4-5, s. 156-157.

Z nadzieją nad „przepaściami wiary” (Nad przepaściami wiary. Z ks. Władysławem Hryniewiczem OMI rozmawiają Elżbieta Adamiak i Józef Majewski, Kraków 2001), „Topos” 2001, nr 6, s. 160-161.

Krzywe zwierciadło czy ikona Chrystusa (C. Wodziński, Św. Idiota. Projekt antropologii apofatycznej, Gdańsk 2000), „Więź” 2002, nr 1 (519), s. 147-150.

Poszukiwacz Boga (R. Romaniuk, Dramat religijny Tołstoja), „Więź” 2004, nr 11, s. 129-132.

Dar i odpowiedzialność (K. Nowosielski, Dar zamieszkiwania. Eseje o doświadczeniach i wartościach), „Topos” 2004, nr 3-4, s. 240.

Nuda wieczna (Teatr Wybrzeże w Gdańsku: Antoni Czechow wujaszekwania.txt, reż. Monika Pęcikiewicz), „Didaskalia” 2004, nr 64, s. 48-50.

Ucieczka z życia (Teatr Wybrzeże w Gdańsku: Stanisław Wyspiański Wesele, reż. R. Zioło), „Didaskalia” 2005, nr 69, s. 33-35.

Rozpad świata i nagroda za sen (X Festiwal Szekspirowski w Gdańsku), „Didaskalia” 2006, nr 75, s. 50-53.

„Cóż to jest prawda?” (Théâtre des Bouffes du Nord, Paryż: Fiodor Dostojewski Wielki inkwizytor, reż. Peter Brook; Moskiewski Teatr Młodego Widza (MTJuZ): Niedorzeczny poemacik według Fiodora Dostojewskiego, reż. Kama Ginkas), „Didaskalia” 2006, nr 76, s. 79-81; fragment tekstu został przedrukowany w programie do spektaklu Wielki Inkwizytor w reżyserii Brooka, wydanym przez Instytut im. Jerzego Grotowskiego w związku z pokazami przedstawienia we Wrocławiu w dniach 7, 8 i 9 grudnia 2007 roku.

Liść białodrzewu (J. Majewski, Fuga przemijania. Słowo o eschatologii Jarosława Iwaszkiewicza, Gdańsk 2015), „Bliza” 2015, nr 1 (22), s. 85-87.

[bez tytułu] ( M. Kruszelnicki, Dostojewski. Konflikt i niespełnienie, Warszawa 2017),  „Slavia Orientalis” 2018, nr 3, s. 539-544.