prof. dr hab. Aleksandra Ubertowska
Prof UG, dr hab. Aleksandra UBERTOWSKA
Literaturoznawca, pracownik Zakładu Współczesnej Literatury Polskiej IFP. Specjalizuje się w nast. problematyce: literatura Holokaustu, tożsamość w literaturze, historia nowożytnego podmiotu i podmiotowości, genderowa teoria autobiografii.
Ukończyła filologię polską na Uniwersytecie Gdańskim (1988), studiowała germanistykę i teorię literatury na Albert Ludwig Uniwersität we Freiburgu i Uniwersytecie w Konstacji (stypendium GFPS 1990). Jest absolwentką Filologicznego Studium Doktoranckiego UG (obrona pracy doktorskiej Tadeusz Różewicz a literatura niemiecka. Strategie intertekstualności – rok 1999). Tytuł doktora habilitowanego uzyskała w roku 2008, na podstawie rozprawy Świadectwo, trauma, głos. Literackie reprezentacje Holokaustu (Kraków 2007, nominowana przez Komitet Nauk o Literaturze do Nagrody im. A. Brücknera).
Od roku 1999 prowadzi zajęcia dydaktyczne ze studentami i doktorantami filologii polskiej UG. W semestrze zimowym 2008/2009 jako visiting professor prowadziła trzy gościnne seminaria MA na berlińskim Humboldt-Universität.
Stypendystka DAAD (2008) i Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (kwerendy zagraniczne, 2004). Stale współpracuje z Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN i Zespołem Badań nad Literaturą Holokaustu IBL PAN.
Ważniejsze publikacje:
I. Książki:
– Tadeusz Różewicz a literatura niemiecka. Strategie intertekstualności. TAiWPN Universitas. Kraków 2002.
– Świadectwo, trauma, głos. Literackie reprezentacje Holokaustu. TAiWPN Universitas. Kraków 2007.
II. Publikacje w czasopismach i wydawnictwach zbiorowych:
Klemperer i „retoryki opresji”. „Teksty Drugie” 1998 nr 3; Przygodność wiersza i istotność poezji. O motywach Goetheańskich w twórczości Tadeusza Różewicza. „Pamiętnik Literacki” 1999 nr 1; Aporie, skandale, wyrwy w tekście. Etyka opowieści o Zagładzie. „Teksty Drugie” 2002 nr 1-2; Przepisywanie Zagłady. Shoah w późnych poematach Tadeusza Różewicza. „Pamiętnik Literacki” 2004 nr 2; Pochwała zapomnienia (od Platona do Bernharda). „Teksty Drugie” 2005 nr 4; „Pisałam sercem i krwią”. Poetyka kobiecych autobiografii holokaustowych. „Ruch Literacki” 2008 nr 6; „Niewidzialne świadectwa”. Perspektywa feministyczna w badaniach nad literaturą Holokaustu. „Teksty Drugie” 2009 nr 4; Cielesna retoryka Brunona Schulza. W: Między słowem a ciałem. Materiały z IV sesji naukowej z cyklu „Świat jeden, ale nie jednolity” (Bydgoszcz, 24-26 października 2000 roku). Pod red. L. Wiśniewskiej. Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego. Bydgoszcz 2001; Etyka i tożsamość narracyjna. O prozie Henryka Grynberga. W: Literatura w kręgu wartości. Pod red. i ze wstępem L. Wiśniewskiej. Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego. Bydgoszcz 2003; Rożewiczs Celan (Celan Różewicza). W: Tadeusz Różewicz und die Deutschen. Hrsg. M. Zybura i A. Lawaty. Harrassowitz Verlag. Wiesbaden 2003; Shoah i niespełniona obietnica opowieści. W: Narracja i tożsamość (I). Narracje w kulturze. Red. W. Bolecki, R. Nycz. Instytut Badań Literackich PAN. Warszawa 2004. Z Dziejów Form Artystycznych w Literaturze Polskiej. T. 85; Literatura i pamięć o Zagładzie: archiwa, ślady, krypty. W: Stosowność i forma: jak pisać o Zagładzie. Pod red. A. Molisak, K. Chmielewskiej, T. Żukowskiego. Wstęp: M. Głowiński. TAiWPN Universitas. Kraków 2005; Auschwitz i etyczne aspekty reprezentacji. Od Adorno do Lyotarda. W: Wojna – doświadczenie i zapis. Pod red. S. Buryły i P. Rodaka. TAiWPN Universitas. Kraków 2007; Pamięć i nieobecność. O prozie Piotra Szewca. W: Literackie reprezentacje doświadczenia. Pod red. W. Boleckiego i E. Nawrockiej. Warszawa 2008. Z Dziejów Form Artystycznych w Literaturze Polskiej. T. 88; Shoah i literatura „na obrzeżach mowy”. O prozie Michała Głowińskiego i Marka Bieńczyka. W: Pamięć Shoah: kulturowe reprezentacje i formy upamiętnienia. Pod red. T. Majewskiego i A. Zeidler-Janiszewskiej. Łódź 2009; Fałda stylu i pustka pamięci. O „Wymazywaniu” Thomasa Bernhardta. „Res Publica Nowa” 2005 z. 4; Trzy monografie o Zagładzie. „Zagłada Żydów. Studia i materiały”. Nr 2. IFiS PAN, Warszawa 2006; Mikrologie i wykluczenia. „Res Publica Nowa” 2007 nr 1; Zagłada jako idea w działaniu. O książce Berela Langa. „Zagłada Żydów. Studia i materiały”. Nr 3. IFiS PAN, Warszawa 2007; Zobaczyć Gorgonę (o książce Giorgio Agambena). „Zagłada Żydów. Studia i materiały”. Nr 4. IFiS PAN, Warszawa 2008; The Wounded Subject/Anagram. On Subjectivity in Jean Amery’s Work. In: On Jean Amery: Philosophy of the Catastrophe. Lexington Books 2010 (w druku).