dr hab. Hanna Makurat-Snuzik, prof. UG

dr hab. Hanna MAKURAT-SNUZIK, prof. UG

W 2011 r. z wyróżnieniem obroniła pierwszy w historii doktorat napisany w języku kaszubskim, natomiast w 2019 r. otrzymała tytuł doktora habilitowanego nauk humanistycznych z zakresu językoznawstwa. Ukończyła 5 kierunków studiów – jest absolwentką filologii polskiej, filologii angielskiej, slawistyki, filologii rosyjskiej i filozofii. Skończyła też studia podyplomowe: nauczanie języka polskiego jako obcego.

W 2019 r. wydała monografię Problemy przekładu na język zdominowany. Obcość w tłumaczeniu rozpatrywana w kontekście nierównej pozycji języka wyjściowego i docelowego. Na przykładzie translacji dzieł literatur słowiańskich na język kaszubski. Jest też autorką książki Gramatika kaszëbsczégò jãzëka (2016), będącej pierwszym normatywnym opracowaniem gramatycznym języka kaszubskiego. Opublikowała również przygotowaną na podstawie rozprawy doktorskiej kaszubskojęzyczną monografię Interferencjowé przejinaczi w gôdce bilingwalny spòlëznë Kaszub (2014). W 2017 r. wspólnie z Dušanem-Vladislavem Paždjerskim wydała w Serbii Кашупско-српски речник  (pol. Słownik kaszubsko-serbski). Makurat-Snuzik łącznie opublikowała ponad 150 artykułów naukowych i popularnonaukowych z zakresu kaszubskiej i słowiańskiej lingwistyki, a także z zakresu filozofii. W obszarze jej zainteresowań badawczych znajduje się tematyka dotycząca przekładoznawstwa, w szczególności tłumaczenia na kaszubszczyznę z języków słowiańskich i z języka angielskiego, a także filozofia przekładu oraz szeroko rozumiane translacje na języki zdominowane, mniejszościowe i regionalne, ponadto – historia kaszubszczyzny, normalizacja języka kaszubskiego, dialektologia kaszubska, dwujęzyczność, wpływy i interferencje językowe oraz społeczne funkcjonowanie kaszubszczyzny. Makurat-Snuzik jest członkiem Polskiego Towarzystwa Językoznawczego, Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego (skarbnik oddziału gdańskiego), Instytutu Kaszubskiego, Rady Języka Kaszubskiego, Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich. W roku akademickim 2018/2019 pełniła obowiązki Kierownika Centrum Języka i Kultury Kaszubskiej na Uniwersytecie Gdańskim.

Makurat-Snuzik w 2016 i 2017 r. była ekspertem Ministerstwa Edukacji Narodowej i brała udział w opracowywaniu nowej podstawy programowej do nauczania języka kaszubskiego. Jest także współautorką monografii zatytułowanej Teoretyczne konteksty edukacji kaszubskiej z programem nauczania, w której zawarty został program nauczania języka kaszubskiego, dostosowany do wymogów nowej Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe, uwzględniający pierwszy, drugi i trzeci etap edukacyjny. Makurat-Snuzik przez wiele lat współpracowała także z Centralną Komisją Egzaminacyjną.

Badaczka zajmowała się również działalnością edytorską. Z rękopisów i maszynopisów odczytała wiersze licznych kaszubskich twórców, które wraz z przypisami i naukowymi opracowaniami jej autorstwa zostały opublikowane przez Instytut Kaszubski w czterech tomach z serii Biblioteka Pisarzy Kaszubskich.

Hanna Makurat-Snuzik jest także poetką, laureatką licznych konkursów literackich, która ma w swym dorobku trzy tomiki wierszy: Intimné mònolodżi. Monologi intymne (2016), Testameńtë jimaginacji (2011), Chléw (2010). Jest również tłumaczką języka kaszubskiego, m.in. przełożyła na język kaszubski dramat Ślub Gombrowicza (2011), Dramaty Lecha Bądkowskiego (2009), a także mniejsze teksty z języka polskiego, serbskiego, rosyjskiego i słoweńskiego. W 2017 r. Makurat-Snuzik za działalność naukową, literacką i społeczną otrzymała nagrodę „Skra Ormuzdowa” przyznaną przez miesięcznik „Pomerania”.

Hanna Makurat-Snuzik jest lektorką języka kaszubskiego i lektorką języka polskiego jako obcego, ponadto wykłada przedmioty językoznawcze na filologii polskiej oraz na etnofilologii kaszubskiej na Uniwersytecie Gdańskim. Prowadziła też zajęcia z podstaw translatoryki na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach.

Książki autorskie:

H. Makurat-Snuzik (2019), Problemy przekładu na język zdominowany. Obcość w tłumaczeniu rozpatrywana w kontekście nierównej pozycji języka wyjściowego i docelowego. Na przykładzie translacji dzieł literatur słowiańskich na język kaszubski, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

H. Makurat (2016), Gramatika kaszëbsczégò jãzëka, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie.

H. Makurat (2014), Interferencjowé przejinaczi w gôdce bilingwalny spòlëznë Kaszub, Gdańsk: Instytut Kaszubski.

Książki współautorskie:

Д.-В. Пажђерски, Х. Макурат (2017), Кашупско-српски речник, Kaszëbskò-serbsczi słowôrz, Београд, Гдањск: Алма.

A. Kożyczkowska, H. Makurat, R. Mistarz, T. Rembalski (2017), Teoretyczne konteksty edukacji kaszubskiej z programem nauczania, Gdynia: Region.

Ważniejsze publikacje w czasopismach punktowanych:

H. Makurat-Snuzik (2019), Dlaczego tłumaczy się literaturę piękną na regionalny język kaszubski?, w: „Przekłady Literatur Słowiańskich”, vol. 9, nr 2, s. 119-132.

H. Makurat (2018), Gramatika kaszëbsczégo jãzëka – rozpoznanie i opracowanie struktury współczesnego literackiego języka kaszubskiego. Odpowiedź na głosy krytyki, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej”, nr 53, s. 331-347.

H. Makurat  (2017), Frazeologizmy w przekładzie na język kaszubski książki Balbina z IV B Danuty Stanulewicz. Krytyka przyjętej przez tłumaczkę strategii translatorskiej, „Zeszyty Łużyckie”, t. 51, s. 273-288.

H. Makurat (2017), W jakim zakresie tłumacz tekstów literackich z języka polskiego na kaszubszczyznę jest pośrednikiem między kulturami?, „Rocznik Przekładoznawczy. Studia nad teorią, praktyką i dydaktyką przekładu”, nr 12, s. 237-248.

H. Makurat (2017), Frazeologizmy w przekładach na język kaszubski baśni Jana Drzeżdżona, „Slavia Occidentalis”, nr 74 /1, s. 41-49.

H. Makurat (2017), Frazeologizmy i przysłowia w przekładzie bajek Iwana Kryłowa z języka rosyjskiego na kaszubszczyznę, „Prace Językoznawcze”, XIX / 4, s. 93-105.

H. Makurat (2017), Òsoblëwòscë jãzëka tłómaczënkù na kaszëbiznã bôjczi pt. Сказка о рыбаке и рыбке Aleksãdra Sergiejewicza Pùszkina, „Acta Cassubiana”, t. XIX, s. 365-374.

H. Makurat (2016), Uwarunkowane kulturowo zmiany językowe w kaszubskim przekładzie „Bajki o rybaku i rybce” Aleksandra Siergiejewicza Puszkina, „Język a Kultura”, t. 26, s. 347-354.

H. Makurat (2015), Cësk słowarza Jana Trepczika na sztôłtowanié sã terôczasny kaszëbskòjãzëczny lingwisticzny terminologii, „Acta Cassubiana”, t. XVII, s. 143-151.

H. Makurat (2014), Odniesienia intertekstualne obecne w tłumaczeniu dramatu „Ślub” Witolda Gombrowicza na język kaszubski w świetle badań komparatystycznych, „Przekłady Literatur Słowiańskich”, t. 5, cz. 1, Wzajemne związki między przekładem a komparatystyką, s. 174-183.

H. Makurat (2012), Ònticzny status tołmaczeniô cyklu „Jiscënków” Jana Kòchanowsczégò na kaszëbsczi jãzëk w kònteksce òntologii tołmaczënkù, „Acta Cassubiana” t. XIV, s. 21-27.

H. Makurat (2010), Aùtor kaszëbskòjãzëcznégò tekstu, „Studia Germanica Gedanensia” 22, sonderband 6, Studien zur sprachlichen kommunikation. Festschrift aus anlass des 70. geburtstages von prof. dr. habil. Marian Szczodrowski, red. G. Łopuszańska unter Mitwirkung von Doris Wilma, s. 199-204.

H. Makurat (2007), Aksjologiô kaszëbskòjãzëkòwëch tekstów, "Acta Cassubiana", t. IX, s. 29-32.

Ważniejsze publikacje rozdziałów w monografiach naukowych:

H. Makurat (2018), Leksykalné zapòżëczenia w kaszëbsczim jãzëkù, [w:] Kai Witzlack-Makarevich (Hg.), Kalkierungs- und Entlehnungssprachen in der Slavia: Boris Unbegaun zum 120. Geburtstag : mit einem Vorwort von George Thomas, Berlin: Frank & Timme, 219-229.

H. Makurat (2015), Sposób istnienia kaszubskojęzycznego tekstu. Wzajemne relacje między systemem językowym kaszubszczyzny a wypowiedzią zbudowaną w tym języku [w:] Językowy, literacki i kulturowy obraz Pomorza, t. 2, red. M. Klinkosz, A. Lica, Z. Lica, Gdańsk, s. 95-104.

H. Makurat (2014), Sufiks -izna / -ëzna i jego funkcje w kaszubszczyźnie, [w:] E. Rogowska-Cybulska, E. Badyda, red., Słowotwórstwo dawne i współczesne: materiały szóstej konferencji językoznawczej poświęconej pamięci profesora Bogusława Krei, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, s. 191-198.

H. Makurat (2013), Wpływ szkoły odrodowców oraz szkoły polonizującej na formowanie się literackiej kaszubszczyzny [w:] Język, tradycja, tożsamość, red. E. Rogowska-Cybulska i M. Milewska-Stawiany, Gdańsk, s. 38-44.

Naukowe edycje dzieł kaszubskich pisarzy przygotowane przez Hannę Makurat-Snuzik:

A. Majkowski, J. Karnowski, L. Heyke (2012), Poezja młodokaszubów, opracowanie i przypisy H. Makurat, wstęp: J. Borzyszkowski, A. Kuik-Kalinowska, H. Makurat, Gdańsk: Instytut Kaszubski, (655 stron).

J. Trepczyk, A. Labuda, J. Rompski, S. Bieszk, F. Grucza, F. Marszałkowski (2013), Poezja zrzeszyńców, opracowanie i przypisy H. Makurat, wstęp J. Borzyszkowski, D. Kalinowski, H. Makurat, Gdańsk: Instytut Kaszubski, (724 strony).

J. Ceynowa, L. Roppel, K. Derc, J. Bianga, P. Szefka, F. Schroeder (2015), Poezja twórców z kręgu „Klëki”, opracowanie i przypisy H. Makurat, wstęp J. Borzyszkowski, A. Kuik-Kalinowska, H. Makurat, Gdańsk: Instytut Kaszubski, (419 stron).

J. Piepka, Twórczość liryczna (2018), opracowanie i przypisy H. Makurat-Snuzik, wstęp J. Borzyszkowski, A. Kuik-Kalinowska, H. Makurat-Snuzik, Gdańsk: Instytut Kaszubski, (610 stron).