Seminarium magisterskie – pierwszy rok filologii polskiej drugiego stopnia (2021/22)
Zapraszam osoby studiujące na pierwszym roku filologii polskiej drugiego stopnia na prowadzone przeze mnie seminarium historycznoliterackie. Przedmiotem naszego zainteresowania byłaby literatura polska XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem literatury dwudziestolecia międzywojennego. Chciałbym, abyśmy w oparciu o teksty literackie XX wieku rozpoznawali i rozumieli dziejowość istotnych z punktu widzenia funkcjonowania każdej zbiorowości idei społecznych (matriarchat, patriarchat, rodzina), psychologicznych (trauma indywiduum i trama symbiotyczna w ujęciu Franza Rupperta), historyczno-kulturowych (mit i jego aktualizacja w czasach postnietzscheańskich) i filozoficznych (egzystencja i jej skończoność, ontologia fundamentalna: istnienie vs. nihilizm). Metoda analizy tekstów opierałaby się na modelu hermeneutycznym, w którym istotną funkcję pełniłyby Państwa przekonania i opinie zespolone z przekazem literackiego tekstu. Dobór autorów/autorek oraz dookreślenie finalnego tematu magisterium dokonałyby się podczas kilku początkowych spotkań seminaryjnych. Byłoby to zależne od Państwa preferencji lekturowych. Do autorów/autorek, których dzieła literackie chętnie poddałbym wspólnie z Państwem analizie, zaliczam: Józefa Czechowicza, Brunona Schulza, Władysława Sebyłę, Witolda Gombrowicza, Marię Pawlikowską-Jasnorzewską, Juliana Tuwima, Jerzego Lieberta, Stanisława Ignacego Witkiewicza, Tadeusza Borowskiego, Halinę Poświatowską, Stanisława Grochowiaka i Edwarda Stachurę.
Katedra Historii Literatury IFP
profil seminarium: literaturoznawcze
pokój 3.7
Propozycje tematów prac licencjackich 2021/2022
Seminarium licencjackie chciałby poświęcić tematom z zakresu literatury polskiej XX i XXI wieku. W tym roku proponuję opracowanie wybranych zjawisk prozy najnowszej, dotyczących zagadnień związanych z krytyką postsekularną (1), poświęconych problematyce postpamięci, widmokrytyki i teorii traumy (2) oraz interpretacjami, wykorzystującymi metodologię z obszaru gender studies, krytyki feministycznej i queer theory (3). Dopuszczam tematy własne. Poniżej podaję kilka przykładowych tematów z wybranych działów.
Krytyka postsekularna
„Żałoba, która nadchodzi - Bóg, który się zbliża.” Problematyka postsekularna Opowiadań bizarnych Olgi Tokarczuk.
Ekofeminizm i ekoteologia. Od Prowadź swój pług… po Opowiadania bizarne Olgi Tokarczuk.
Tranzycje. Boginiczna metafizyka Olgi Tokarczuk. Od Prawieku… po Annę In w grobowcach świata.
Herezja i utopia. Podróż ludzi Księgi Olgi Tokarczuk w perspektywie postsekularnej.
Srebrzysko i Dolina radości. Gnostyckie reinterpretacje Stefana Chwina.
„…teologia sprzyja dobremu pisaniu…”. Diarystyka Stefana Chwina jako współczesna forma autobiografii duchowej.
Chrystologia, polityka i dystopia w Pannie Ferbelin Stefana Chwina.
Imitacja i obraz. Ostatnia wieczerza Pawła Huellego jako powieść postsekularna.
Teatr Schrödingera. System Sulta Macieja Miłkowskiego jako ponowoczesny quolibet.
Mistyka, mesjanizm i mimikra w Matce Makrynie Jacka Dehnela.
Biologiczna metafizyka w Kocie niebieskim Martyny Bundy.
Postpamięć
Postmemorialne praktyki przestrzenne (na przykładzie wybranego tekstu, np. Stacji Muranów Beaty Chomontowskiej; Festung Warschau Elżbiety Janickiej; Warszawskiego trójkąta Zagłady Jacka Leociaka, Artura Żmijewskiego, Zofii Waślickiej-Zmijewskiej; Grzybowska 6/10. Lament Aleksandry Domańskiej).
Narracje o „miejscach-po-miejscu”. Pusty Las Moniki Sznajderman i Miedzianka Filipa Springera.
Reportaż postmemorialny (na przykładzie wybranego tekstu np. Drzazga Mirosława Tyrczyka; Płuczki Pawła Reszki; Izbica, Izbica Karola Hetmana; Dzieci nie płakały Natalii Budzyńskiej).
Dybuk mniemany i Bezdech Andrzeja Barta jako postmemorialna proza postmodernistyczna.
Drugopokoleniowy esej autobiograficzny: Fałszerze pieprzu Moniki Sznajderman, Dwie wieże Macieja Zaremby-Bielawskiego i Dziecko na śniegu Włodka Goldkorna.
Żydowskie narracje autobiograficzne (na przykładzie prozy Romana Grena, Joanny Rudniańskiej i Violi Wein).
Widmo i krypta. Postmemorialna proza Juliana Kornhausera Od Kilku chwil (1975) po Dom, sen i gry dziecięce (1995).
Propozycje tematyczne i zakres problemowy seminarium dyplomowego (licencjackiego) 2021/22:
Seminarium dyplomowe miałoby charakter zarazem historycznoliteracki jak i teoretycznoliteracki. Proponuję analizę i interpretacje utworów prozatorskich pisarek i pisarzy dziewiętnastowiecznych, dwudziestowiecznych i współczesnych, przy wykorzystaniu instrumentarium badań genderowych, queerowych, psychoanalitycznych, feministycznych i postkolonialnych.
Interesuje mnie zwłaszcza pisarstwo kobiet od twórczości Elizy Orzeszkowej aż po współczesność.
Interesuje mnie również problematyka męskości zarówno hetero- jak i homoseksualnej, zwłaszcza gdy wiążemy ją z perspektywą postzależnościowej – mam na myśli, na przykład, męskość w twórczości Tadeusza Konwickiego, Kornela Filipowicza, Kazimierza Brandysa Leopolda Tyrmanda, ale także Jarosława Iwaszkiewicza, Tadeusza Brezy, Witolda Gombrowicza, Michała Witkowskiego, Ignacego Karpowicza, Bartosza Żurawieckiego i innych – jestem otwarta na propozycję studentek i studentów.
Proponuję pisanie prac dyplomowych w całym spektrum gatunkowym prozy wysokiej i popularnej, w tym romansu, popularnych powieści obyczajowych, utworów kryminalnych i horrorów. Przez prozę głównego nurtu (na przykład utwory Olgi Tokarczuk, Joanny Bator) aż po różne typy pisarstwa awangardowego (na przykład proza Debory Vogel, powieści Magdaleny Tulli, opowiadań Agnieszki Kłos).
Proponuję problematykę przejścia niektórych pisarzy od form internetowych do pisanych (papierowych) – na przykład Ingi Iwasiów czy Malcolma XD (i innych).
Interesują mnie również feministyczna problematyzacja literatury romansowej, kryminalnej, sensacyjnej, kontynuującej tradycję powieści gotyckiej (horrory) - zwłaszcza w serialach.
Interesuje mnie również szczególna „dydaktyka” Netflixu (i innych), analiza ich polityki kulturalnej – strategie poruszania tematów LGBT+, rasizmu, sytuacji kobiet w epoce „me too”.
Innym bardzo interesującym mnie problemem jest związek literatury z życiem politycznym i społecznym. Literatura socrealistyczna, literatura „małej stabilizacji” czasów Gomułki, kryzys marca 1968 roku, lata siedemdziesiąte dwudziestego wieku, czas oficjalnej i podziemnej Solidarności, w prozie – na przykład - Kazimierza Brandysa, Tadeusza Różewicza, Tadeusza Konwickiego, Zyty Oryszyn, Hanny Krall. Aż po analizę sposobów przedstawiania współczesnej polskiej wojny kulturowej we współczesnej literaturze i mediach wizualnych.
Możliwe byłoby, oczywiście, zaproponowanie własnego tematu pracy i negocjowanie go ze mną – zawsze poszukuję kompromisu korzystnego zarówno dla studentki czy studenta, jak i dla mnie, prowadzącej seminarium.
seminarium magisterskie 2021-2023
Na moim seminarium realizowane będą następujące zagadnienia:
W ramach pierwszego z wymienionych zagadnień prace historycznoliterackie obejmować będą analizę i interpretację utworów o tematyce biblijnej. W ścisłym odniesieniu do przekazów kanonicznych (i/lub apokryficznych ich modyfikacji) przedmiotem analiz Seminarzystów będą:
- motywy biblijne w wybranych utworach literackich,
- mesjady polskie (od barokowych po współczesne utwory),
- poematy i drobniejsze formy poetyckie, których tematyka osadzona jest w realiach biblijnych,
- polska powieść biblijna,
- dramat o tematyce biblijnej,
- literackie (pozaeklezjalne) przekłady ksiąg kanonicznych (np. Księgi Psalmów).
Drugie z wymienionych zagadnień obejmować będzie szeroko pojętą problematykę, odnoszącą się do dziedzictwa judeochrześcijańskiego. Analizowane będą:
- zagadnienia związane z identyfikacją religijną dzieła literackiego,
- wybrane motywy religijne,
- problemy sacrum i sanctum w literaturze polskiej ostatnich trzech stuleci,
- takie zagadnienia jak: literatura jako locus thelogicus, kerygmatyczna interpretacja literatury, tekst literacki jako katecheza, anamneza biblijna w utworze literackim),
- analizy teologicznych i artystycznych aspektów modlitwy jako formy religijnoużytkowej (liturgicznej i jako przejaw pia exercitia) oraz literackiej,
- związki literatury XIX-XXI wieku z liturgiami chrześcijańskimi i duchowością chrześcijańską.
Trzecie zagadnienie to przygotowanie krytycznej edycji utworu literackiego o tematyce biblijnej. Chodzi o dzieła dawno wydane i niewznawiane, które nie mają swych edycji krytycznych lub nieznane i pozostające dotąd w rękopisach.
Czwarte zagadnienie uwzględnia szeroko pojmowaną problematykę historycznoliteracką, w ramach której realizowane będą różnorodne tematy. Obejmować one będą okres Młodej Polski i modernizm europejski, twórczość pisarzy wybitnych (szczególnie Stanisław Wyspiański) i zapomnianych, motywy oraz mity społeczne i artystyczne.
SEMINARIUM MAGISTERSKIE – PROFIL JĘZYKOZNAWCZY
Na seminarium zapraszam osoby zainteresowane funkcjonowaniem i rolą języka we współczesnym świecie (ale również w czasach historycznych).
Badania, które proponuję koncentrują się wokół zagadnień związanych z językoznawstwem kulturowym. Studenci będą zatem analizować wybrane przez siebie teksty, pokazując, w jaki sposób język wpływa („kreuje”) na opisywaną w tych tekstach rzeczywistość. Badacz pamiętać musi jednak o tym, że każdy tekst wiąże się z konkretnym kontekstem kulturowym, historycznym i społecznym, wpływającym na taką właśnie konceptualizację świata. Mam nadzieję, że ten typ analizy najpierw zainteresuje potencjalnych badaczy, a potem sprawi, że pisanie pracy będzie dla nich nie tylko obowiązkiem, ale również intrygującą przygodą, która finalnie przyniesie dużą satysfakcję…
Oto kilka propozycji ogólnych:
Serdecznie zapraszam--
Katedra Polonistyki Stosowanej
Propozycja seminarium magisterskiego
Dyscyplina: językoznawstwo
Zakres: glottodydaktyka, dydaktyka, językowa kreacja świata
· procesy uczenia się i nauczania języka polskiego jako obcego/pierwszego/drugiego;
· dydaktyka języka polskiego: procesy uczenia/uczenia się języka polskiego w szkole dawnej i współczesnej;
· kreowanie świata za pomocą języka w różnych tekstach kultury.
Metody badawcze:
· analiza językowej kreacji świata wpisanej w podręczniki do nauczania języka polskiego i języka polskiego jako obcego, np. wizerunek miast, bohaterów historycznych i współczesnych itp.;
· analiza językowej kreacji wybranych fragmentów wizerunku świata wpisanego w prace uczniów, np. językowa kreacja szkoły w pracach uczniów;
· analiza językowej kreacji świata w wybranych reklamach;
· itp.
Wybór tematu następuje po uzgodnieniu z promotorem.
seminarium licencjackie - profil językoznawczy
Na seminarium zapraszam osoby, które interesują się współczesnym językiem polskim i pragną obserwować zjawiska w nim zachodzące. W zakresie wyboru metodologii preferowane jest podejście strukturalne, ale otwarta jest możliwość innych ujęć.
Przykładowa problematyka prac:
W razie ewentualnych pytań proszę o kontakt: beata.milewska@univ.gda.pl.
Seminarium licencjackie
„Literatura dziecięca przychodzi z wiekiem”
Przedmiotem seminarium będzie literatura dla dzieci i młodzieży w XX i XXI wieku.
Książki przeznaczone dla młodego adresata zajmują ugruntowane miejsce w dyskursie kulturowym. Ograniczenia, wynikające z postulatywności i użytkowości literatury dziecięcej nie powodują jej zamknięcia, paradoksalnie to w niej często można powiedzieć i pokazać więcej. Mówi się o nich, bada, analizuje i interpretuje w różnych kontekstach: historyczno- i teoretycznoliterackim, pedagogicznym, antropologicznym, socjologicznym, filozoficznym.
Interesujące może być przyjrzenie się i zbadanie sposobów, środków i strategii, dzięki którym lektury dziecięce stają się otwarte, zawierają w sobie potencjał do wciąż nowych odczytań.
Współczesna literatura dziecięca podejmuje tematy dotychczas w niej nieobecne, uznawane za kontrowersyjne, takie jak cierpienie, śmierć, wojna, przemoc, polityka, stereotypy dotyczące ról płciowych. Powstają i rozwijają się nowe gatunki bez wyraźnie ustalonego adresu czytelniczego, np. książki obrazkowe, komiksy, fantasy, pensjonarska powieść wampiryczna. Efektem tych zjawisk jest mieszanie się i przenikanie kategorii dorosłości i dziecięcości.
Proponowane obszary tematyczne prac:
Dla wstępnej orientacji w kierunkach badań nad literaturą dziecięcą oraz poszukiwania inspiracji polecam zajrzenie do materiałów dwóch czasopism naukowych:
https://www.journals.polon.uw.edu.pl/index.php/dlk
http://www.ctct.polonistyka.uj.edu.pl/o-czasopismie
Propozycje zagadnień podejmowanych na seminarium magisterskim 2021/2022
Problematyka seminarium obejmuje zagadnienia łączące elementy językoznawstwa i literaturoznawstwa oraz psychologii i pedagogiki. Proponuję przyjrzenie się polskiej szkole z perspektywy ucznia jako uczestnika procesu nauczania – uczenia się, a zwłaszcza tego, który wymaga zindywidualizowanej ścieżki kształcenia („edukacji skrojonej na miarę”). Chciałabym zwrócić uwagę na te idee i prądy we współczesnej edukacji, które mogą stać się źródłem inspiracji dla polonisty. Szczególnie interesuje mnie obszar kształcenia sprawności językowych (nadawczo-odbiorczych) ucznia w kontekście edukacji polonistycznej, w tym rozmaite uwarunkowania sprawności czytelniczych. Odrębnym problemem badawczym jest wizerunek szkoły (i szkolnej społeczności) w literaturze dla dzieci i młodzieży.
Przykładowe zagadnienia:
Seminarium magisterskie, rok akad. 2021/2022
Proponowane obszary tematyczne:
1. kulturowe studia miejskie, urban studies, geopoetyka miasta
2. studia nad relacjami ludzko-zwierzęcymi, kulturowe studia nad zwierzętami, animal studies
3. estetyka grozy, horror
Przykładowe zagadnienia:
1.
· literackie obrazy miast
· literackie reprezentacje doświadczenia miasta (zmysłowego, motorycznego, estetycznego, społecznego)
· typy podmiotowości miejskiej (flâneur, detektyw, blokers, voyeur)
· formy istnienia literatury w przestrzeni miasta (murale, happeningi, gry miejskie)
· literatura jako potencjał turystyczny miasta
2.
· narracje tworzone z perspektywy zwierzęcia
· kulturowa symbolika zwierząt
· kulturowe praktyki związane ze zwierzętami (cyrk, zoo, polowanie)
· popularyzatorskie narracje poświęcone zwierzętom
· zjawisko ekocelebrytów i bestsellerów ekologicznych
3.
· teoretycznoliterackie problemy związane z granicami estetyki grozy
· transmedialność horroru
· konstrukcje przestrzeni grozy
Możliwa jest również praca nad zaproponowanym przez Seminarzystę tematem, po uprzedniej konsultacji.
