Dopuszczalne jest akcentowanie rzeczownika prezydent zarówno na drugiej, jak i na trzeciej sylabie od końca. Jest to wyraz pochodzenia obcego (od łac. Praesídens), ale niezakończony na ‑yka ani -ika, a te właśnie zakończenia wymuszają w normie wzorcowej akcentowanie na trzecią sylabę od końca. Popularność akcentu na trzecią sylabę od końca w wyrazie prezydent może mieć źródło w podobieństwie fonetycznym zakończenia ‑ydent do zakończenia ‑yka (samogłoska ‑y‑ w drugiej sylabie od końca) albo w naśladowaniu anglojęzycznych wzorców (president – [prezident]). Nie zmienia to faktu, że obie formy akcentowania są poprawne: prezydent i prezydent.
Weronika Formela
Według Wielkiego słownika poprawnej polszczyzny PWN pod redakcją Andrzeja Markowskiego (Warszawa 2006) wyraz komitet może być akcentowany dwojako: na drugiej (komitet) lub na trzeciej (komitet) sylabie od końca. Omawiany wyraz, mimo że nie kończy się segmentem ‑ika/‑yka, zalicza się do grupy pojedynczych rzeczowników obcego pochodzenia, które zwyczajowo mogą być akcentowane nie tylko na drugiej sylabie od końca, co jest typowe dla języka polskiego, lecz również na trzeciej sylabie od końca.
W tym słowie akcentujemy trzecią sylabę od końca (akcent proparoksytoniczny): rzecz-pos-PO-li-ta. W języku polskim w większości wyrazów akcent wyrazowy pada na drugą sylabę od końca (akcent paroksytoniczny), ale rzeczpospolita należy do wyjątków, które są akcentowane na trzeciej sylabie od końca. Rzeczownik ten akcentujemy tak samo jak rzeczownik republika, którego jest on kalką. Z kolei akcent proparoksytoniczny w rzeczowniku republika spowodowany jest przynależnością tego wyrazu do rzeczowników łacińskiego pochodzenia zakończonych na ‑ika/-yka (jak matematyka, fizyka, logistyka).
Akcent w słowie probiotyk przypada na sylabę BIO.
Michał Sobczak
Jeśli chodzi o sposób akcentowania wyrazu muzeum, to nie powinno to budzić najmniejszych wątpliwości. Należy wymawiać mu-ZE-um, gdyż akcent pada tu na drugą sylabę od końca. Słownik poprawnej polszczyzny ostrzega przed akcentowaniem tego wyrazu na trzeciej sylabie od końca.
Joanna Albecka
Słowo biblioteka jest słowem obcego pochodzenia, co sugerowałoby akcentowanie go na trzecią sylabę od końca. Słownik poprawnej polszczyzny uznaje taki akcent za dopuszczalny, jednak zaleca akcentować ten wyraz jak większość wyrazów w polszczyźnie, czyli na drugą sylabę od końca: bib-lio-TE-ka.
Joanna Albecka
Słowa obcego pochodzenia zakończone na -ika, -yka zgodnie z normą wzorową powinny być akcentowane na trzecią sylabę od końca. W wypowiedziach publicznych akcent w wyrazie stylistyka kładziemy więc na trzecią sylabę od końca, tak jak w wyrazach gramatyka i matematyka. W normie potocznej dozwolone jest również akcentowanie takich wyrazów na drugą sylabę od końca.
Mateusz Kotowicz
Podstawowa zasada artykulacji polskiej brzmi: czytaj tak, jak jest napisane. Według tej reguły, wymawiając wyraz alleluja, należy wyraźnie zaznaczyć występującą w nim podwójną spółgłoskę l. Potwierdza to Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN pod redakcją Andrzeja Markowskiego, w którym pod hasłem alleluja pojawia się informacja: [wym. alleluja, nie: aleluja].
Ewelina Lechocka
Nazwę własną Viasat odnoszącą się do sieci szwedzkich kanałów telewizyjnych należy wymawiać jako: [vijasat]. Wyraz ten stanowi bowiem kontaminację dwóch leksemów pochodzenia łacińskiego: via oznaczającego współcześnie ‘drogę przez jakąś miejscowość’ (por. napis na przesyłkach pocztowych) oraz satelita rozumianego jako ‘ciało niebieskie krążące wokół planety, księżyc planety’. Firma Viasat jest zatem według swej nazwy siecią kanałów telewizyjnych nadawanych drogą satelitarną. Ze względu na łacińskie pochodzenie składników nazwy, należy ją wymawiać z uwzględnieniem zasad artykulacji łacińskiej. W języku tym litera i może być wymawiana jako i, j lub ji w zależności od pozycji samogłoski w wyrazie. Jeżeli znajduje się między spółgłoską a samogłoską, wtedy realizowana jest jako i. Jednak analizowany leksem via należy do wyjątków, takich jak diu, czy scio – podawanych w podręcznikach do nauki łaciny – w których obowiązuje asynchroniczna artykulacja głoski, czyli: [dijo], [scijo]. Identyczna sytuacja występuje w przypadku leksemu via, który poprawnie wymawia się jako: [vija]. Potwierdza to Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN napisany pod redakcją Andrzeja Markowskiego.
Ewelina Lechocka
Podstawowa zasada artykulacji polskiej brzmi: czytaj tak, jak jest napisane. Według tej reguły, wymawiając wyraz alleluja, należy wyraźnie zaznaczyć występującą w nim podwójną spółgłoskę l. Potwierdza to Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN pod redakcją Andrzeja Markowskiego, w którym pod hasłem alleluja pojawia się informacja: [wym. alleluja, nie: aleluja].
Ewelina Lechocka
