Seminaria magisterskie

(1)

prof. dr hab. Izabela Kępka

SEMINARIUM MAGISTERSKIE – PROFIL JĘZYKOZNAWCZY

Na seminarium zapraszam osoby zainteresowane funkcjonowaniem i rolą języka we współczesnym świecie (ale również w czasach historycznych).

Badania, które proponuję koncentrują się wokół zagadnień związanych z językoznawstwem kulturowym. Studenci będą zatem analizować wybrane przez siebie teksty, pokazując, w jaki sposób język wpływa („kreuje”) na opisywaną w tych tekstach rzeczywistość. Badacz pamiętać musi jednak o tym, że każdy tekst wiąże się z konkretnym kontekstem kulturowym, historycznym i społecznym, wpływającym na taką właśnie konceptualizację świata. Mam nadzieję, że ten typ analizy najpierw zainteresuje potencjalnych badaczy, a potem sprawi, że pisanie pracy będzie dla nich nie tylko obowiązkiem, ale również intrygującą przygodą, która finalnie przyniesie dużą satysfakcję…

 Oto kilka propozycji ogólnych:

1. Analiza różnorodnych tekstów o charakterze propagandowym (od reklamy po teksty stricte polityczne). Praca będzie polegać na opisie zjawisk językowych służących perswazji i manipulacji;
2. Językowa kreacja świata w wybranym tekście (powieść, zbiór wierszy; album/albumy piosenek; przyśpiewki kibiców itp.)
3.  Etyka językowa a mowa nienawiści. Analiza elementów języka odpowiedzialnych za językowe zachowania nieetyczne;
4. Dowcip językowy w wybranych tekstach;
5. Analiza językowa tekstów dawnych;

I inne…

Serdecznie zapraszam😊

PRZYKŁADOWE TEMATY zrealizowane na prowadzonym przeze mnie seminarium:

- „Jak mówić o jedzeniu?”. Językoznawcza analiza doświadczeń sensorycznych na podstawie twórczości Marka Brzezińskiego

-Językowa kreacja człowieka w piosenkach Andrzeja Poniedzielskiego z elementami pesymistycznego dowcipu

-Językowe środki perswazji w wybranych reklamach herbat;

- Latynizmy w utworach Juliana Tuwima na materiale zbioru Cicer cum caule, czyli groch z kapustą – Panopticum i archiwum kultury oraz tomu Jarmark rymów

- Elementy kulturowe w polskim tłumaczeniu powieści Marii Matios Słodka Darusia jako przejaw odmienności językowego obrazu świata Polaków i Ukraińców;

- Zapis chińskich nazw geograficznych w publikacjach polskich od xix wieku;

- Językowa analiza leksyki regionalnej obszaru Polski północno-wschodniej;

- Językowa kreacja uczuć z kręgu smutku w Marcie Elizy Orzeszkowej;

(2)

prof. dr hab. Barbara Zwolińska, pokój 3.14

Zakres zagadnień na seminarium magisterskie (literaturoznawcze)

Tematyka prac magisterskich dotyczyć może zagadnień literatury XIX-wiecznej oraz współczesnej: XX i XXI wieku, zarówno w ujęciu przekrojowym, jak i analitycznym. Skupiać się będziemy głównie na literaturze polskiej, ale niewykluczone są nawiązania do wybranych dzieł z literatury powszechnej. Możliwe będzie badanie wpływu epok XIX-wiecznych, np. romantyzmu i pozytywizmu, na literaturę współczesną. Szczególnie interesująca do rozważenia w pracach magisterskich może być tematyka egzystencjalna, związana z tożsamością człowieka, sferą emocji i wartości, także takich, które wzbudzają niepokój, są źródłem melancholii, mogą prowadzić do szaleństwa i samobójstwa. Problematyka płci, inności i wykluczenia, zbędności i niepogodzenia ze światem wiązać się może z refleksją nad doświadczeniami granicznymi i transgresyjnymi, w znacznej mierze określającymi ponowoczesną tożsamość jednostki. Interesować nas będą sposoby poszukiwania sensu egzystencji, osiągania pełni człowieczeństwa poprzez miłość, podróże czy twórczość. Wśród podejmowanych tematów prac magisterskich mogą znaleźć się prace dotyczące literackich obrazów kobiet i mężczyzn, relacji pomiędzy nimi, cielesności, wykraczania poza role społeczne, stereotypy i mity (np. mit macierzyństwa czy mit męskości). W polu naszych zainteresowań może się także znaleźć tematyka literackich rozliczeń z komunizmem i PRL-em oraz teatr radiowy. Wymienioną problematykę podjąć można w pracach poświęconych m.in. twórczości takich autorek i autorów, jak: Narcyza Żmichowska, Stefan Grabiński, Edgar Allan Poe, Gabriela Zapolska, Jarosław Iwaszkiewicz, Tadeusz Różewicz, Feliks Netz (Śląsk), Sándor Márai (Węgry), Halina Poświatowska, Olga Tokarczuk, Joanna Bator, Andrzej Stasiuk, Łukasz Orbitowski.

Oprócz zagadnień zaproponowanych przez promotorkę akceptowane (choć niekiedy modyfikowane) są tematy proponowane przez studentów.  

Przykładowe tematy:

1. Figura greckiego efeba w wybranej literaturze
2. Transformacje i ciągi dalsze mitu odysejskiego
3. Dyskurs postkolonialny w kontekście Listów z Afryki Henryka Sienkiewicza
4. Dziwne podróże w prozie Bolesława Prusa (Ze wspomnień cyklisty, Lalka)
5. Józef Ignacy Kraszewski w podróży
6. Adolf Dygasiński jako prekursor postawy proekologicznej
7. Antyutopie Władysława  Stanisława Reymonta (Marzyciel, Bunt)
8. Miasto jako wampir w Wampirze W. S. Reymonta
9. Melancholia i zło w Pasjach błędomierskich Jarosława Iwaszkiewicza
10. Kreacje postaci kobiecych w prozie Stefana Grabińskiego
11. Cielesność i seksualność w prozie XXI wieku autorstwa kobiet
12. Podróże egzystencjalne w prozie Tadeusza Różewicza
13. Lalki, manekiny i rekwizyty w dramatach T. Różewicza
14. Hybrydy ludzko-zwierzęce w twórczości T. Różewicza
15. Kryzys rodziny i cywilizacji w twórczości T. Różewicza
16. Zło w prozie Leopolda Tyrmanda i Łukasza Orbitowskiego (np. Zły, Inna dusza, Exodus)
17. Traumy dzieciństwa i młodości na podstawie Tracę ciepło Łukasza Orbitowskiego i Włoskich szpilek oraz Szumu Magdaleny Tulli
18. Męskie relacje w prozie J. Iwaszkiewicza, Ł. Orbitowskiego, A. Stasiuka
19. Kategoria niesamowitości w Opowiadaniach bizarnych Olgi Tokarczuk
20. Podróż w prozie Olgi Tokarczuk (np. Podróż ludzi księgi, Bieguni)
21. Pauliny Wilk wizja Indii (Lalki w ogniu: opowieści z Indii)
22. Kobieta w Japonii (na podstawie Kwiatów w pudełku Karoliny Bednarz i Japońskiego wachlarza Joanny Bator)
23. Schematy kryminału na podstawie powieści Wojciecha Chmielarza

(3)

dr hab. Dariusz Szczukowski, prof. UG

gab. 3.27

Zapraszam na seminarium magisterskie, które chciałbym poświęcić dwom zagadnieniom:

1.  literatura XX i XXI wieki czytana w kontekście współczesnej myśli humanistycznej (rozumianej bardzo szeroko: od studiów nad męskością i kobiecością, przez namysł nad poetyką pamięci i postpamięcią, traumą, antropologię codzienności, aż po posthumanizm.  Proponuję namysł nad twórczością Bolesława Leśmiana, Tadeusza Różewicza, Małgorzaty Lebdy, Urszuli Honek, Olgi Tokarczuk, Joanny Bator, Elizy Kąckiej Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego, Tomasza Różyckiego. To oczywiście tylko przykładowa lista nazwisk.
2. sposoby czytania literatury najnowszej (także dla dzieci i młodzieży) w praktyce szkolnej oraz relektura dzieł przynależących do kanonu szkolnego.

Otwarty jestem także na wszelkie Państwa propozycje.

(4)

dr hab. Ewa Monika Pomirska, pokój 3.45

Seminarium licencjackie

„Literatura dziecięca przychodzi z wiekiem”

Przedmiotem seminarium będzie literatura dla dzieci i młodzieży w XX i XXI wieku oraz współczesne teksty literackie podejmujące temat dziecka, dzieciństwa, dziecięcości

Książki przeznaczone dla młodego adresata zajmują ugruntowane miejsce w dyskursie kulturowym. Ograniczenia, wynikające z postulatywności i użytkowości literatury dziecięcej nie powodują jej zamknięcia, paradoksalnie to w niej często można powiedzieć i pokazać więcej. Mówi się o nich, bada, analizuje i interpretuje w różnych kontekstach: historyczno- i teoretycznoliterackim, pedagogicznym, antropologicznym, socjologicznym, filozoficznym.

Interesujące może być przyjrzenie się i zbadanie sposobów, środków i strategii, dzięki którym lektury dziecięce stają się otwarte, zawierają w sobie potencjał do wciąż nowych odczytań.

Współczesna literatura dziecięca podejmuje tematy dotychczas w niej nieobecne, uznawane za kontrowersyjne, takie jak cierpienie, śmierć, wojna, przemoc, polityka, stereotypy dotyczące ról płciowych. Powstają i rozwijają się nowe gatunki bez wyraźnie ustalonego adresu czytelniczego, np. książki obrazkowe, komiksy, fantasy, pensjonarska powieść wampiryczna.  Efektem tych zjawisk jest mieszanie się i przenikanie kategorii dorosłości i dziecięcości.

Proponowane obszary tematyczne prac:

• współczesne reinterpretacje wątków i motywów baśniowych
• adaptacje klasycznych tekstów literackich (teatr, film, serial, komiks)
• odmiany gatunkowe prozy, np. detektywistyczna, biograficzna, historyczna, fantasy
• literatura niefikcjonalna, np. popularyzująca naukę, sztukę, filozofię
• zapomniane teksty i ich współczesne od/czytanie (literatura międzywojenna, epoki PRL-u)
• dialog międzykulturowy, przeciwdziałanie dyskryminacji, oswajanie obcości
• obrazy miasta, obrazy natury
• relacje rodzinne, np. matka-córka
• (nie)obecność tabu
• książka obrazkowa, relacja tekst-obraz

Dla wstępnej orientacji w kierunkach badań nad literaturą dziecięcą oraz poszukiwania inspiracji polecam zajrzenie do materiałów dwóch czasopism naukowych:

 „Dzieciństwo. Literatura i Kultura”

https://www.journals.polon.uw.edu.pl/index.php/dlk

„Czy/tam/czy/tu”

http://www.ctct.polonistyka.uj.edu.pl/o-czasopismie

(5)

dr hab. Hanna Makurat-Snuzik, prof. UG – Zakład Języka Polskiego

Opis seminarium magisterskiego

Seminarium jest poświęcone problematyce języka sztucznej inteligencji (AI) rozpatrywanego z perspektywy interdyscyplinarnej. Celem prac badawczych jest ukazanie lingwistycznego potencjału sztucznej inteligencji oraz jej ograniczeń, a także podjęcie krytycznej refleksji nad związkami między technologią i językiem z uwzględnieniem kontekstu etycznego.

Studenci będą mieli okazję prowadzić wielokierunkowe empiryczne prace badawcze dotyczące języka i tekstu generowanego przez sztuczną inteligencję. Tematy prac dyplomowych mogą obejmować między innymi następujące zagadnienia:

- literacka i językowa kreatywność modeli językowych i narzędzi AI,

- efektywność różnych modeli językowych i narzędzi AI,

- przekłady wykonywane przez sztuczną inteligencję,

- wykorzystanie sztucznej inteligencji w edukacji, np. w dydaktyce szkolnej,

- analiza treści generowanych przez AI na różnych poziomach języka i tekstu,

- inne tematy dotyczące sztucznej inteligencji i przetwarzania języka naturalnego.

Seminarium jest ukierunkowane na podejmowanie przez Studentów badań interdyscyplinarnych, łączących perspektywę językoznawczą i technologiczną, a także badań łączących analizę lingwistyczną z pedagogiką, filozofią lub etyką AI. Seminarzyści mogą również podejmować studia porównawcze nad dwoma lub kilkoma różnymi językami, prowadzone z uwzględnieniem kontekstu sztucznej inteligencji.

Prowadząca seminarium jest absolwentką czterech filologii (polonistyki, anglistyki, slawistyki, rusycystyki) i filozofii. Obecnie prowadzi interdyscyplinarne badania nad sztuczną inteligencją, łączące filozofię i lingwistykę oraz zajmuje się etycznymi zastosowaniami narzędzi AI w dydaktyce, przekładzie i w badaniach naukowych.

(6)

prof. dr hab. Radosław Grześkowiak, gab. 3.05

Proponowana tematyka prac magisterskich dotyczyć ma szeroko pojętej staropolskiej poezji o tematyce erotycznej. Chciałbym się skupić na badaniach tekstów poruszających temat miłości i tego, w jaki sposób dawni poeci czynili ją materią literacką, by przekonać się, na ile erotyczna wrażliwość renesansowych i barokowych autorów polskich była podobna do naszej, a na ile różna.

Jestem również otwarty na Państwa propozycje tematów prac magisterskich.

1. Oblicza miłości w Pieśniach i Fraszkach Jana Kochanowskiego
2. Miłość cielesna i miłość duchowa w poezji Mikołaja Sępa Szarzyńskiego
3. Poetyka staropolskiej fraszki obscenicznej.
4. Piewca miłości: Hieronim Morsztyn jako poeta erotyczny.
5. Miłość niebiańska na przykładzie cykli emblematów Mikołaja Mieleszki i Zbigniewa Morsztyna.
6. Między konwencją a uczuciem: poezja erotyczna Jana Andrzeja Morsztyna
7. Dynamika romansu. Wątek miłosny w Złocistej przyjaźnią zdradzie Adama Korczyńskiego
8. Przemiany miłości w Nadobnej Paskwalinie Samuela Twardowskiego
9. Od miłości grzesznej do miłości świętej: trzy poematy o miłości Kaspra Twardowskiego.
10. Żeńska i męska wizja miłości w Roksolankach Szymona Zimorowica
11. Głos kobiecy i jego kreacje. Erotyki pisane przez mężczyzn w imieniu kobiet