Czy w kościołach nie powinno się mówić „wspominki” zamiast „wypominki”?

Według Słownika języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego wyraz wypominki oznacza ‘modlitwy za dusze zmarłych’, natomiast wspominki – opisane jako forma liczby mnogiej od wyrazu wspominek – definiowane są następująco: ‘wspominanie czego; to, co się wspomina, obraz rzeczy minionych, wspomnienie’. Ponadto leksykon ten, powstały na przełomie lat 50. i 60. XX wieku, podaje drugie znaczenie leksemu wspominki, objaśniając to słowo jako gwarowy wariant słowa wypominki. Współcześnie słowniku nie notują już tego wariantywnego określenia modlitwy za zmarłych, o czym świadczy między innymi zapis zawarty w Uniwersalnym słowniku języka polskiego pod redakcją Stanisława Dubisza, który definiuje jednoznacznie wspominki jako ‘wspominanie czegoś’, a wypominki jako ‘modlitwy odmawiane w kościele za dusze zmarłych, których wymienia się z imienia lub z imienia i nazwiska’.

Czynność wymieniania/wyliczania nazwisk osób zmarłych podana w tym haśle słownikowym odsyła do pierwotnego znaczenia czasownika wypominać, od którego pochodzi nazwa wypominki. Początkowo wyraz wypominać, jak podaje Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, znaczył ‘przypominać, wyliczać co (zwłaszcza to, co się dla kogo zrobiło)’, dopiero później nabrał on pejoratywnego charakteru i zaczął być rozumiany jako ‘wymawiać, wytykać komu co’. Uniwersalny słownik języka polskiego pod redakcją Stanisława Dubisza przytacza wyłącznie jedno – negatywne – znaczenie czasownika wypominać: ‘przypominać coś komuś z wyrzutem, wytykać komuś coś, zwłaszcza to, co się dla niego zrobiło’. Prawdopodobnie właśnie rozejście się znaczeń wyrazów wypominki i wypominać spowodowało zawartą w pytaniu wątpliwość co do poprawności użycia wyrazu wypominki dla nazwania modlitw za dusze zmarłych.

Jednakże w świetle przytoczonych informacji słownikowych używanie w kościołach określenia wypominki jest jak najbardziej właściwe. Ciekawe, że wyszukiwarka Google dokumentuje również współczesne użycia wyrażenia wspominki za zmarłych (177 wyników), choć w świetle danych tej wyszukiwarki znacznie częściej stosowane jest wyrażenie wypominki za zmarłych (5600 wyników).

Ewelina Lechocka