Jak należy zapisać zaprzeczony przymiotnik „archiwalny”: „niearchiwalny” czy „nie archiwalny”?

Wyraz archiwalny oznacza: 1) dotyczący archiwum, np. materiał archiwalny – znajdujący się w archiwum, 2) mający wartość dokumentu historycznego, np. archiwalny odcinek kroniki filmowej – dawny, stary odcinek kroniki filmowej.
Pisownia łączna lub rozdzielna opiera się na zasadzie konwencjonalnej. Zasadniczo partykułę nie z przymiotnikami piszemy łącznie. Od tej zasady istnieje kilka uzasadnionych odstępstw, mianowicie nie piszemy rozdzielnie przed przymiotnikami:

• występującymi w stopniu wyższym i najwyższym – ta zasada nie dotyczy przymiotnika archiwalny, gdyż nie podlega stopniowaniu;
• jeśli partykuła nie jest nie tylko zaprzeczeniem, ale wprowadza także przeciwstawienie, np. To są materiały nie archiwalne, ale najnowsze;
• jeśli partykuła nie rozdziela dwie takie same formy wyrazowe i tworzy wyrażenia uogólniające lub wyrażające niepewność co do opisywanego obiektu, np. Materiał archiwalny nie archiwalny, ale zawiera potrzebne nam treści;
• jeśli partykuła nie służy do konfrontacji dwóch stanów i jednocześnie jeden z nich eksponuje, np. To są stare materiały, ale nie archiwalne;
• jeśli partykuła nie występuje po partykułach bynajmniej i wcale i służy do podkreślenia prawdziwości sądu, aby zapobiec możliwym podejrzeniom, że mogło być inaczej, niż się mówi, np. To są materiały bynajmniej/wcale nie archiwalne (ktoś może przypuszczać, że są archiwalne);
• jeśli partykuła nie występuje w zdaniach warunkowych po wyrażeniu gdyby nie, np. Gdyby nie archiwalne materiały, nigdy nie dotarlibyśmy do prawdy.

Małgorzata Chmiel