Czy cytaty w pracy dyplomowej można oznaczać inaczej niż cudzysłowem lub kursywą?

Czy zawsze trzeba wyróżniać cytaty umieszczone w pracy licencjackiej cudzysłowem lub kursywą? Promotor mojej pracy żąda, by przy dłuższych cytatach nie używać ani kursywy, ani cudzysłowu.

To prawda, jedynie krótkie cytaty zaznaczamy w tekście cudzysłowem lub kursywą. Cytaty obejmujące więcej niż jedno zdanie należy oddzielić od tekstu głównego, zostawiając tzw. światło (czyli pusty wers) nad i pod przytaczanym fragmentem cudzej publikacji. Stosując tę metodę, musimy jeszcze zdecydować się na jeden z dodatkowych sposobów graficznego wyodrębniania cytatu.
Pierwszy z nich, stosowany powszechniej, polega na zapisaniu cytowanego tekstu czcionką mniejszą od czcionki tekstu głównego (czyli np. dziesięciopunktową, gdy tekst główny pisany jest dwunastką).
Można także wybrać inne rozwiązanie: zapisać tą samą czcionką przytaczany tekst oraz tekst główny, a tekst cytowany wciąć, używając tabulatora (wcięcie to musi być większe od wcięć akapitowych tekstu głównego). Metoda ta jednak ma jeden mankament: w cytowanym tekście nie wyróżnia się wcięć akapitów, więc przytaczając jego obszerniejsze partie, należy zaznaczać końce poszczególnych fragmentów poprzez krótsze od standardowych wiersze końcowe.
Obie te metody pozwalają uniknąć zapisu przytaczanego tekstu w cudzysłowie lub kursywą, a graficzne wyróżnienie cytatu nie tylko wzmacnia przejrzystość zapisu, ale również umożliwia zachowanie znaków przyjętych w cytowanym tekście. Tymczasem umieszczając tekst w cudzysłowie, musimy pamiętać o zmianie występujących w nim znaków cytatu na cudzysłów drugiego stopnia (francuski « » lub niemiecki » «). Podobnie zapis kursywą może budzić wątpliwości (np. kiedy w cytowanym tekście pojawia się tytuł wyróżniony kursywą, a my zmuszeni jesteśmy zapisać go pismem prostym).
Informacje na ten temat można znaleźć w opracowaniu: E. Wolańska, A. Wolański, Poradnik redaktora, [w:] Polszczyzna na co dzień, red. M. Bańko, Warszawa 2006.

Katarzyna Panfil