Pracownia Gerontologopedii
Pracownia Gerontologopedii - utworzona została za zgodą Rady Wydziału Filologicznego 7 maja 2015 r. Celem Pracowni jest podjęcie badań pozwalających na poznanie procesów zachodzących wraz z wiekiem w komunikacji językowej, towarzyszących starzeniu fizjologicznemu oraz patologicznym procesom typowym dla tej części populacji (notowanych przy np. chorobie Alzheimera czy Parkinsona). Ich dogłębne poznanie miałoby wymiar nie tylko teoretyczny, ale i praktyczny. Dałoby bowiem szansę na stworzenie programów profilaktycznych i umożliwiłoby szybkie postawienie diagnozy i rozpoczęcie terapii logopedycznej w przypadku zmian patologicznych.
W pracach prowadzonych przez członków Pracowni przyjęto, że gerontologopedia jest subdyscypliną logopedii, wyjaśniającą procesy komunikowania się słownego ludzi w starszym wieku, starzejących się fizjologicznie lub z towarzyszącymi zjawiskami patologii zdrowotnej (np. afazja, otępienie). W pierwszym aspekcie wyjaśnia rozwojowe zmiany związane z jakością realizowanych funkcji komunikacyjnych (np. funkcje pragmalingwistyczne). W drugim aspekcie wskazuje drogi postępowania diagnostycznego zjawisk patologii mowy i języka, jak również metody pracy z pacjentem. Powiązana jest z innymi subdyscyplinami logopedycznymi, między innymi z neurologopedią. Obejmując kompleksowo swym zakresem praktycznym to, co w innych dyscyplinach występowało cząstkowo (por. neuropsychologia, neurolingwistyka, gerontologia, gerontopedagogika itp.), opierając się na ich dokonaniach, otworzyła możliwości badań i terapii osób w wieku senioralnym, zachowując pragmatyczny walor logopedii w powiązaniu z ludzką starością (Tłokiński, Milewski, Kaczorowka-Bray, 2018).
Skład osobowy Pracowni Gerontologopedii:
dr hab. Stanisław Milewski, prof. UG (kierownik)
prof. dr hab. Edward Łuczyński
prof. dr hab. Waldemar Tłokiński, Ateneum - Szkoła Wyższa
prof. dr hab. Zgółkowa, Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu
dr hab. Ewa Czaplewska, prof. UG
dr hab. Mirosław Michalik, prof. nadzw, Zakład Neurolingwistyki Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie
dr hab. Katarzyna Kaczorowska-Bray, prof. UG
dr Barbara Kamińska
dr n. med. Agnieszka Sulkowska
dr Anna Walencik-Topiłko
dr Ewa Wolańska, Instytut Polonistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego
Wybrane prace opublikowane przez członków Pracowni Gerontologopedycznej:
Monografia:
Tłokiński W., Milewski S., Kaczorowska-Bray. (2018), Gerontologopedia, Gdańsk, Haromonia Universalis, s. 768
Artykuły, rozdziały w monografiach:
Milewski S., Kaczorowska-Bray K., 2014, Czy jest potrzebna gerontologopedia? Późna dorosłość z perspektywy logopedycznej, Nowa Logopedia, t. 5, Diagnoza i terapia logopedyczna osób dorosłych i starszych, red. M. Michalik, s. 13-26
Milewski S., Kaczorowska-Bray K., 2014, The communication problems of people in late adulthood, Вестник образования и науки. Педагогика. Психология. Медицина. Международный научный журнал [Journal of Education & Science. Pedagogy. Psychology. Medicine], Выпуск 3 (13) [vol. 3 (13)], p. 55-66
Milewski S. Kaczorowska-Bray K., 2015, Późna dorosłość jako przedmiot zainteresowania współczesnej logopedii – perspektywy badawcze, [w:] Metodologia badań logopedycznych z perspektywy teorii i praktyki, S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray (red.), Gdańsk, Wydawnictwo Harmonia Universalis, s. 153-170
Wolańska E. (2015). Zaburzenia funkcji językowych w chorobach i zespołach otępiennych. Rola i cele logopedii wieku podeszłego. Poradnik Językowy, 5, 67‒82.
Milewski S., Kaczorowska-Bray K. (2016), The Use of Secondary Baby Talk in Communication with Elderly People. Т. А. Круглякова, М. А. Еливанова (редкол.), Проблемы онтолингвистики — 2016: Материалы ежегодной международной научной конференции. 23–26 марта 2016, Санкт-Петербург / РГПУ им. А. И. Герцена, Кафедра языкового и литературного образования ребенка, Лаборатория детской речи. Иваново: ЛИСТОС, 335 – 341 c.
Milewski S., K. Kaczorowska-Bray, B. Kamińska, 2016, Późna dorosłość z perspektywy logopedycznej, Pogranicze. Studia Społeczne, t. XXVIII, s. 165-182
Milewski S., Kaczorowska-Bray K., 2017, Komunikowanie się z osobą w wieku senioralnym, [w] Mózg – język – komunikacja, M. Rutkiewicz-Hanczewska, Sławek J, Kaptur E., (red. nauk.), Poznań. Wydawnictwo Rys, s. 139-168.
Kaczorowska-Bray K., Milewski S., 2017, Социолингвистические аспекты общения с пожилыми людьми [Socio-linguistic aspects of communication with elderly people], Системная психология и социология [Systems Psychology and Sociology], nr 4 (24), s. 65-75
Kaczorowska-Bray K., Michalik M., Milewski S. (2017). Logopedyczne aspekty starzenia się osób z niepełnosprawnością intelektualną. Logopedia, 46, 285-302.
Michalik M., Kaczorowska-Bray K., Milewski S., Solak A., 2018, The speech rate of people at an advanced old age, Acta Neuropsychologica, Vol. 16, No. 2, 167-175
Kluj-Kozłowska K., Sitek E. J., Milewski S., 2018, Analiza porównawcza profilu zaburzeń językowych u pacjentów polskojęzycznych z wariantem logopenicznym i niepłynnym afazji pierwotnej postępującej, Forum Logopedyczne 26, s. 63-72.
Milewski S., Kaczorowska-Bray K., 2018. Starość – jak ją widzi logopedia. W: W. Tłokiński, S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray (red.), Gerontologopedia . Gdańsk: Harmonia Universalis, s. 139-163.
Michalik M., Milewski S., Kaczorowska-Bray K., Solak A., 2019, Tempo wypowiedzi osób starzejących się fizjologicznie na tle tempa wypowiedzi dziecięcych – analiza porównawcza, Poradnik Językowy nr 2, s. 7-23.
Michalik M., Milewski S., Kaczorowska-Bray K., Solak A., Krajewska M., 2019, Szybkość tworzenia wypowiedzi słownych w perspektywie gerontolingwistycznej – na przykładzie starzenia się fizjologicznego i dementywnego, Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis, Studia Linguistica 14, s. 128-141.