Słowotwórcza kategoria negacji. Prefiksalne negatywa rzeczownikowe we współczesnym języku polskim i rosyjskim.
Alicja Pstyga, Słowotwórcza kategoria negacji. Prefiksalne negatywa rzeczownikowe we współczesnym języku polskim i rosyjskim, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2010
Negacja jako uniwersalna kategoria pojęciowa realizuje się w języku poprzez określone wykładniki. Język rosyjski oraz polski dysponują odpowiednimi środkami służącymi wyrażaniu negacji na różnych poziomach języka. Zaproponowany temat zawęża pole obserwacji do jednego z wymiarów pojęciowej kategorii negacji – do kategorii słowotwórczej i wykładników morfologicznych na poziomie leksykalnym. Rzeczownikowe negatywa prefiksalne współczesnego języka rosyjskiego i polskiego jako struktury słowotwórcze zawierające prefiksalne wykładniki negacji stanowią z kolei pewien obszar słowotwórczej kategorii negacji.
Słowotwórcza kategoria negacji rozpatrywana w perspektywie kognitywnej tworzy pole, które obejmuje siatkę krzyżujących się relacji semantycznych (sprzeczność, przeciwieństwo, zaprzeczenie, brak itp.), powiązanych przez podobieństwo i wspólne cechy definicyjne. Ma też ona swą strukturę, a składające się na nią konstrukcje językowe nie są równorzędne.
Przeprowadzone badania porównawcze w zakresie rosyjskich i polskich prefiksalnych negatywów rzeczownikowych dowodzą, że należy ujmować je w ramach podobieństw struktur leksykalnych, procesów słowotwórczych, wynikających z pokrewieństwa genetycznego obu języków i z podobieństwa systemów językowych, oraz językowych obrazów świata, opartych na podstawowym modelu kognitywnym, który odwołuje się do wspólnego ludzkiego doświadczenia. W ich interpretacji należy jednak uwzględnić te zwyczaje językowe, aktualne potrzeby komunikacyjne i nazewnicze poszczególnych społeczności językowych, w których znajdują odzwierciedlenie właściwe każdemu językowi relacje semantyczne i sieci skojarzeniowe.