Jak mówimy: „esemesa” czy „esemesu”?

Pytanie o formę esemesa lub esemesu dotyczy końcówki dopełniacza liczby pojedynczej rzeczowników rodzaju męskiego nieżywotnych. Źródła słownikowe podają na ten temat w hasłach esemes/SMS różne informacje, co wynika zapewne z tego, że wyraz ten jest w polszczyźnie stosunkowo nowy. Wielki słownik ortograficzny PWN pod red. Andrzeja Markowskiego dla rzeczownika esemes/SMS ‘krótka wiadomość tekstowa’ podaje końcówkę ‑a, a dla SMS ‘usługa’ – końcówkę ‑u. Słownik języka polskiego pod red. Stanisława Dubisza (Warszawa 2002) nie notuje jeszcze formy esemes, ale pod hasłem SMS zasady doboru końcówki opisuje tak samo: SMS-a ‘wiadomości’ i SMS-u ‘usługi’. Natomiast według internetowego Wielkiego słownika języka polskiego w polszczyźnie starannej powinniśmy używać w dopełniaczu formy esemesu, a w języku potocznym można też stosować dopełniacz esemesa. Pod hasłem sms ten sam słownik wymienia formy dopełniacza smsa, sms-a, smsu, sms-u (bez zróżnicowania stylistycznego), a pod hasłem SMS – tylko formę SMS-a.

Za stosowaniem formy esemesa przemawia frekwencja. Forma esemesu jest stosowana dużo rzadziej niż esemesa: Narodowy Korpus Języka Polskiego tę pierwszą zaświadcza 3 razy, tę drugą – 229 razy (jest to jednak forma dwóch przypadków: dopełniacza i biernika).

Końcówkę ‑u w formie esemesu/smsu/sms-u można uzasadnić dwojako. Po pierwsze końcówkę -u przyjmują w dopełniaczu liczby pojedynczej rzeczowniki nieżywotne rodzaju męskiego obcego pochodzenia, np. diamentu. Po drugie za tą formą przemawia fakt, że jest to skrótowiec (od Short Message Service), często zresztą zapisywany w postaci SMS. Odmiana esemesa ma charakter potoczny; w potocznej polszczyźnie w dopełniaczu liczby pojedynczej szerzy się końcówka ‑a.

Adrianna Górniak
Ewa Rogowska-Cybulska
Pokaż rejestr zmian

Data publikacji: sobota, 19. Marzec 2016 - 23:23; osoba wprowadzająca: Katarzyna Kręglewska-Powązka Ostatnia zmiana: sobota, 19. Marzec 2016 - 23:23; osoba wprowadzająca: Katarzyna Kręglewska-Powązka