19 kwietnia 2011

WYKŁADY PROF. BORISA USPIENSKIEGO

Legenda światowej humanistyki, autor naszych filologiczynch lektur prof. Boris Uspienski, słynny rosyjski filolog i semiotyk kultury, jeden z współtwórców, obok m.in. Jurija Łotmana, Tartusko-Moskiewskiej Szkoły Semiotyki wygłosił wygłosił 19 kwietnia 2011 r. dwa wykłady na Wydziale Filologicznym UG. Pierwszy wygłoszony w języku rosyjskim zatytułowany Prawo i religia w Rusi Moskiewskiej poświęcony był zasadom obowiązywania w Rusi prawa cerkiewnego i prawa świeckiego. Boris Uspienski mówił o zasadach funkcjonowania różnych grup społecznych m.in. wiedźm, kałdunów w społeczności dawnej Rusi. Podkreślił, że na wschodzie w odróżnieniu od zachodu Europy nie odbywały się sądy ani polowania na czarownice. Wiedźmy były kimś w rodzaju znachorek czy medyków i ich status społeczny był prawnie usankcjonowany. Boris Uspienski mówił także o różnicach między wschodnim a zachodnim chrześcijaństwem m.in. w znaczeniu naszego losu i wschodniej sudźby, która oznacza przeznaczenie podporządkowane w całości woli bożej.

Drugi wykład zatytułowany Europa: Metafora czy metonimia, wygłoszony w języku angielskim, poświęcony był toponimii miast i regionów Rosji i świata, w której niezwykłą popularność zdobyły metaforyczne człony stary i nowy np. Stary i Nowy Kontynent oraz metonimiczne wielki i mały, jak: Wielka i Mała Ruś, Małopolska i Wielkopolska. W tym kontekście prof. Uspienski mówił także o znaczeniu europeizacji Rosji na dworze cara Piotra I:

- Paradoksem jest, że próba europeizacji carskiej Rosji, która miała sztuczny, maskaradowy charakter, doprowadziła do jej upadku.

  • Biogram prof. Borisa Uspienskiego. Patrz więcej.

Biogram. Źródło Wikipedia:
Boris Andriejewicz Uspienski (ros. Борис Андреевич Успе́нский ur. 1 marca 1937 w Moskwie) - rosyjski filolog, semiotyk kultury, mitograf.
Jeden z współtwórców Tartusko-Moskiewskiej Szkoły Semiotyki. W roku 1960 ukończył Uniwersytet Moskiewski im. M.W. Łomonosowa gdzie wykładał do roku 1982. Pracował m. in. z Jurijem Łotmanem, który wpłynął na jego idee. Następnie pracował w Harvard University, Cornell University, na uniwersytecie w Wiedniu i Uniwersytecie w Graz. Obecnie wykłada na uniwersytecie w Neapolu. Mieszka w Rzymie. Został wybrany na członka wielu europejskich towarzystw naukowych i akademickich.
Bibliografia jego prac liczy kilkaset pozycji, w tym 28 książek.
Historia i semiotyka to zbiór studiów, obrazujący przemianę, której semiotyka uległa w latach osiemdziesiątych pod wpływem spotkania z historią. Uprzywilejowanym terenem badań, na podstawie których autor buduje swe modele teoretyczne, są dzieje i kultura Rosji.
[edytuj] Tłumaczenia prac na język polski
Książki:
  • Kult św. Mikołaja na Rusi, przeł. Elżbieta Janus, Maria Renata Mayenowa, Zofia Kozłowska, Lublin 1985, Wyd. Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 375, ISBN 83-00003096 (1982)
  • (z Wiktorem M. Żywowem) Car i bóg. Semiotyczne aspekty sakralizacji monarchy, przeł. i wstępem opatrzył Henryk Paprocki, Warszawa 1992, Wyd. PIW, str.158, ISBN 83-06020618
  • Poetyka kompozycji: struktura tekstu artystycznego i typologia form kompozycji przeł. Piotr Fast, Katowice 1997, Wydawnictwo Naukowe Śląsk, ISBN 8371640781
  • Historia i semiotyka, przeł. i przedmową opatrzył Bogusław Żyłko, Gdańsk 1998, Wyd. słowo/obraz terytoria, s. 215, ISBN 9788388560675
  • Car i patriarcha: charyzmat władzy w Rosji: bizantyjski model i jego nowe rosyjskie ujęcie, oprac. i przeł. Henryk Paprocki, Katowice 1999, Wydawnictwo Naukowe Śląsk, ISBN 83-71642113
  • Car i imperator - Namaszczenie władcy i semantyka tytułów monarchy, Katowice 2002, tłum. Henryk Paprocki, Wydawnictwo Naukowe Śląsk, s. 100, ISBN 83-7164-332-2
  • Religia i semiotyka, wybór, przekład i przedmowa Bogusław Żyłko, Gdańsk 2002, Wyd. słowo/obraz terytoria, s 216, ISBN 83-88560-67-0
Teksty w antologiach:
  • Semiotyka kultury, praca zbiorowa, Warszawa 1977, PIW, s. 466 (Zawiera m in. tekst napisany z Jurijem Łotmanem O semiotycznym mechanizmie kultury oraz Strukturalna wspólnota różnych rodzajów sztuki (na przykładzie malarstwa i literatury), O systemie przekazu obrazu w rosyjskim malarstwie ikon, Gramatyczna poprawność i metaforyka poetycka (Tezy).
  • Sztuka w świecie znaków, Gdańsk 2002, s. 264, Wyd. słowo/obraz terytoria, ISBN 83-8856059X (antologie otwiera "autoprezentacyjny" artykuł Borisa Uspienskiego, ukazujący miejsce semiotyki sztuki wśród całości tematów badawczych tartusko-moskiewskiej szkoły semiotyki).
Pokaż rejestr zmian
Data publikacji: piątek, 15. Kwiecień 2011 - 00:00; osoba wprowadzająca: Importer Automatyczny Ostatnia zmiana: środa, 26. luty 2014 - 15:07; osoba wprowadzająca: Importer Automatyczny