O Zakładzie

Zakład Filmu i Mediów

Badania nad filmem i kulturą audiowizualną mają na Uniwersytecie Gdańskim długą tradycję, sięgającą połowy lat 1970. Zapoczątkował je nestor polskiego filmoznawstwa, prof. Bolesław W. Lewicki, który badania nad filmem zaczynał jeszcze we Lwowie w Polsce międzywojennej, kierował pierwszym w Polsce Zakładem Wiedzy o Filmie na Uniwersytecie Łódzkim, wykładał też w łódzkiej Szkole Filmowej, był nawet jej rektorem. Profesor Lewicki dojeżdżał w latach 70. z Łodzi, w której mieszkał, do Gdańska, zbudował na Uniwersytecie zespół badawczy, w skład którego wchodzili początkowo mgr Bronisława Stolarska, dr Anna Habryn oraz dr Michał Błażejewski. Powołano wówczas pierwsze filmoznawcze seminarium magisterskie, zajęcia dotyczące kultury filmowej odbywały się w ramach kierunku filologii polskiej.

W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych trzon kadry filmoznawczej stanowili Tadeusz Szczepański, Mirosław Przylipiak i Jerzy Szyłak, którzy koncentrowali się w swoich badaniach, odpowiednio, na historii kina, ze szczególnym uwzględnieniem kina radzieckiego i skandynawskiego (Tadeusz Szczepański), na teorii i estetyce kina fabularnego (Mirosław Przylipiak) oraz na kinie popularnym (Jerzy Szyłak). Prowadzili oni też zajęcia na specjalizacji filmoznawczej działającej w ramach filologii polskiej, a od pewnego momentu również seminaria magisterskie. Jednocześnie dojrzewały młode kadry, działalność badawczą i dydaktyczną związaną z kinem i kulturą audiowizualną podejmowały nowe osoby.

Rozwijały się też nowe formy kształcenia. W ramach Filologicznych Studiów Doktoranckich otwarte zostały seminaria filmoznawcze, umożliwiające pisanie rozpraw doktorskich z dziedziny filmu i kultury audiowizualnej. W roku 2004 utworzono nowy kierunek, kulturoznawstwa, w ramach którego wykładano liczne przedmioty filmowe. Momentem przełomowym był jednak rok 2014, kiedy to otworzono nowy kierunek studiów – Wiedza o Filmie i Kulturze Audiowizualnej (zwany też nieformalnie „filmoznawstwem praktycznym”) oraz powołano samodzielną Katedrę Wiedzy o Filmie i Kulturze Audiowizualnej – obecnie Zakład Filmu i Mediów.

Obecnie zbieramy plon tego długoletniego rozwoju. Na Uniwersytecie Gdańskim utworzyło się środowisko osób zajmujących się badaniem filmu i współczesnej kultury audiowizualnej oraz medialnej. W jego skład wchodzą członkowie i członkinie Zakładu Filmu i Mediów, ale również osoby blisko współpracujące i prowadzące zajęcia na naszym kierunku, w tym pracownice i pracownicy innych Katedr i Wydziałów UG, dla których kultura audiowizualna jest również ważnym, choć niekoniecznie jedynym obszarem badań i aktywności dydaktycznej. W sumie więc jest to silne, prężne, rozpoznawalne w kraju i za granicą środowisko, eksplorujące wiele obszarów współczesnej kultury medialnej, takich jak film animowany, film dokumentalny, teoria kina i estetyka, historia kina polskiego i światowego (m.in. kino islandzkie czy czeskie), kultura popularna, nowe media. Publikujemy, uczestniczymy w konferencjach polskich i międzynarodowych, wykładamy. Organizujemy też sami konferencje naukowe, takie jak konferencja Sacrum w kinie(2014), konferencja Orson Welles. Twórczość – recepcja – dziedzictwo (2015), organizowana razem z Nadbałtyckim Centrum Kultury, konferencja Ekonomia kina (2016) czy wreszcie międzynarodowe konferencje Fast, Slow & Reverse. Faces of Contemporary Film Narration (2017) we współpracy z Uniwersytetem Jagiellońskim oraz NECS – European Network for Cinema and Media Studies (2019).

Oprócz działalności naukowej prowadzimy działalność dydaktyczną. W jej centrum znajdują się nasze dwa kierunki: Wiedza o Filmie i Kulturze Audiowizualnej (studia licencjackie i magisterskie) oraz Produkcja Film Audiowizualnych (studia licencjackie). Nastawiamy się na kształcenie praktycznych umiejętności związanych z filmem, nie zaniedbując przy tym wiedzy typowo akademickiej – w najlepszym sensie tego słowa. Studenci więc kształcą się w trzech podstawowych modułach. Po pierwsze, poznają historię i teorię kina, w powiązaniu z wiedzą ogólnokulturową; po drugie, kształcą się w zakresie upowszechniania kultury filmowej, a więc krytyki filmowej, organizacji imprez filmowych, czy nauczania o kinie; po trzecie, mają zajęcia z elementów warsztatu filmowego, obejmującego sztukę operatorską, pracę z aktorem, scenopisarstwo czy montaż. Realizują też własne etiudy filmowe. Zajęcia warsztatowe prowadzone są we współpracy z Gdyńską Szkołą Filmową, przez jej wykładowców i częściowo w jej pomieszczeniach.

Na tym tle warto wspomnieć o twórcach filmowych, którzy zaczynali swój kontakt z kinem od zajęć dotyczących filmu na UG. Należeli do nich tacy znani reżyserzy jak Maciej Dejczer, Mirosław Bork, dokumentalista Maciej Adamek czy – z młodszego pokolenia – Marcin Bortkiewicz. Również obecnie studenci bądź absolwenci Wydziału Filologicznego UG realizują – z sukcesami – wiele filmów niezależnych, by wspomnieć Macieja Wiktora (Substytut, 2012, Dotyk pośredni, 2013, Wydech, 2014) czy grupę MWM (Mariusz Wirski, Wanda Dietrich, Mariusz Hybiak), autorów m.in. Pana Wernera (2016).

Pokaż rejestr zmian

Data publikacji: czwartek, 15. Czerwiec 2023 - 14:48; osoba wprowadzająca: Marta Maciejewska Ostatnia zmiana: czwartek, 15. Czerwiec 2023 - 14:49; osoba wprowadzająca: Marta Maciejewska