
Od początku swej działalności naukowej związana jest z Uniwersytetem Gdańskim. Pracuje w Instytucie Filologii Polskiej, w którym w latach 2008-2012 pełniła funkcję Dyrektora ds. Nauki. Od roku 2008 do 2011 była też kierownikiem Zakładu Pragmatyki i Tekstologii Językoznawczej. Gdy w związku z reorganizacją w Instytucie wszystkie zakłady zostały zlikwidowane na rzecz systemu katedralnego, została członkiem Katedry Języka Polskiego.
Początkowo jej zainteresowania badawcze związane były głównie ze składnią semantyczną, ale od kilkunastu lat swoje badania koncentruje wokół zagadnień semantycznych, pragmatycznych i tekstologicznych, opierając się na metodach wypracowanych w ramach lingwistyki kulturowej. Z tymi zagadnieniami wiążą się publikacje książkowe oraz artykuły oraz wystąpienia na konferencjach naukowych. Oprócz tego angażuje się w różne działania na rzecz szerzenia wiedzy o kulturze języka polskiego. Wygłasza odczyty w ramach Oddziału Gdańskiego TMJP, współpracuje z powstałym w tym roku przy Radzie Języka Polskiego Zespołem Etyki Słowa, koncentrując swoje badania na problemach etyczności w wypowiedziach polityków.
Prowadzi seminaria magisterskie i doktoranckie, wykłady z metodologii badań i seminaria otwarte na studiach doktoranckich oraz wykłady i konwersatoria na I i II stopniu studiów. W ostatnich latach jej zajęcia ze studentami filologii polskiej obejmowały przede wszystkim przedmioty takie jak: metodologie badań językoznawczych, semantyka tekstu, wiedza o komunikacji językowej, a na filologii germańskiej prowadziła zajęcia ze stylistyki i kultury języka polskiego.
Najważniejsze publikacje:
Książki:
-
Językowy obraz Boga i człowieka w poezji Jana Twardowskiego, Wyd. UG, Gdańsk 2006 (II wydanie 2008).
-
Tekst poetycki jako przedmiot badań lingwistycznych. Teoria i praktyka w kontekście semantycznych interpretacji utworów poetyckich Janusza Pasierba oraz Anny Kamieńskiej, Wydawnictwo „Bernardinum” 2013, ISBN 978 -83-7823-185-1, ss 208.
Obie publikacje są próbą rekonstrukcji fragmentu rzeczywistości utrwalonego w języku i zawartego w idiolekcie poety. Pokazują one zarazem, w jaki sposób narzędzia badawcze współczesnej lingwistyki kulturowej i kognitywnej dają się zastosować do opisu języka osobniczego.
-
Opracowanie i przygotowanie do druku książki pośmiertnej Stanisława Dąbrowskiego pt. Tajemnica a metody. Ze stanowiska wiedzy o literaturze. Artykuły i szkice. Wydawnictwo UG, Gdański 2008, ISBN 978-83-7326-582-0, ss 256.


Artykuły:
-
Charakterystyka semantyczna i syntaktyczna czasownika szyć, [w:] Polonica nr IV, Wrocław 1978, s. 137-153.
-
Predykaty kreatywne z punktu widzenia implikowanych argumentów, [w:] Materiały z XIII Seminarium Macedońskiego Języka, Literatury i Kultury, Skopje, 1982.
-
Sens i nonsens jako pochodna adynatoniczności w wierszu Wandy Chotomskiej: „Za górami za lasami”, „Poradnik Językowy” nr 8,1994, s. 50-56. PL ISSN 0551-5343.
-
Bóg i człowiek w poezji Jana Twardowskiego. Problem i przykład kategoryzacji, „Kresy” nr 4,1995, s. 163-176, (współautor S. Dąbrowski). PL ISSN 0867-1125.
-
Wielotekst quasi-cyklu (na przykładzie pięciu wierszy Jana Twardowskiego), [w:] Tekst. Analizy i interpretacje, red. J. Bartmiński, B. Boniecka, Lublin 1999, s. 55-70. ISBN 83-227-1235-9.
-
Obraz anioła w poezji Jana Twardowskiego, [w:] Tysiąc lat polskiego słownictwa religijnego, red. B. Kreja, Gdańsk 1999, s. 179-194. ISBN 83-7017-841-3.
-
Niektóre problemy związane z interpretacją toposu „świata na opak” w utworach poetyckich dla dzieci, „Poradnik Językowy” nr 9,2000, s. 5-18. PL ISSN 0551-5343.
-
Profilowanie jako metoda opisu znaczenia na przykładzie analizy pojęcia człowiek w twórczości Jana Twardowskiego, „Gdańskie Prace Językoznawcze” nr VII, 2000, s. 55-70. PL ISSN 0860-3456, ISBN 83-87359-42-4.
-
Rola kontekstu w interpretacji tekstu poetyckiego, [w:] W świecie słów i znaczeń. Księga pamiątkowa dedykowana prof. B. Krei, red. J. Maćkiewicz, E. Rogowska, Gdańsk 2001, s. 140-150. ISBN 83-7326-007-2.
-
Gdy milczenie jest mową… Kilka uwag o pojęciu milczenia w języku potocznym i w poezji Jana Twardowskiego, „Poradnik Językowy” nr 9,2002, s. 24-37. PL ISSN 0551-5343.
-
Prawda w poezji Jana Twardowskiego, „Poradnik Językowy” nr 8,2004, s. 20-31. PL ISSN 0551-5343.
-
ŻYCIE TO DROGA, czyli „Którędy do Ciebie”, „Stylistyka” nr XIV, 2005, Opole, s. 615-633. ISSN 1230-2287.
-
„Tak się nie mówi”, czyli: Dwa sposoby intrygującego indagowania drobin utworu poetyckiego. Paralela, „Poradnik Językowy” nr 8,2005, s. 59-62, (współautor S. Dąbrowski). PL ISSN 0551-5343.
-
Poetycka wizja świętości w poezji Jana Twardowskiego, [w:] Doświadczenie religijne w literaturze XX w., red. A. Gleń, I. Jokiel, Opole 2006, s. 85-102. ISBN 83-86881-45-3.
-
Gry językowe w tekstach publicystycznych. Kreacja czy manipulacja?, [w:] Kreowanie świata w języku mediów, red. P. Nowak, R. Tokarski, Lublin 2007, s. 87-105. ISBN 978-83-227-2666-0.
-
Językowy obraz księdza w poezji Jana Twardowskiego, [w:] Język – szkoła – religia, red. A. Lewińska, M. Chmiel, Pelplin 2007, s. 197-215. ISBN 978-83-7380-346-6.
-
Aksjologiczny wymiar mówienia w poezji Jana Twardowskiego, „Przegląd Humanistyczny” nr 1,2007, s. 35-45. ISSN 0033-2194.
-
O jednym ze sposobów wartościowania. Semantyka paradoksów w konstrukcjach typu tak […] że […] w poezji Jana Twardowskiego, [w:] Opuscula linguistica Georgio Treder dedicata, red. E. Breza, Z. i A. Licowie, Gdańsk 2007, s. 305-311. ISBN 978-83-7326-430-4.
-
Językowy obraz uczuć w poezji Jana Twardowskiego, [w:] A to co na krótko może być na zawsze. Pokłosie spotkania poświęconego pamięci księdza Jana Twardowskiego, Warszawa 2007, s. 97-112. ISBN 978-83-235-0269-2.
-
Rola perswazyjna słowotwórczych gier językowych w tekstach publicystycznych, [w:] Słowotwórstwo i tekst, red. V. Maldijeva i Z. Rudnik-Karwatowa, Warszawa 2007, s. 79-88. ISBN 97-83-89191-66-3.
-
Humor w poezji Jana Twardowskiego, [w:] Humor. Teoria, praktyka, zastosowanie, t. 1, red. A. Kwiatkowska i S. Dżereń-Głowacka, Piotrków Trybunalski 2008, s. 165-174. ISBN 83-89935-51-1.
-
Modyfikacje znaczeń słów w nagłówkach prasowych w aspekcie kulturowym i międzykulturowym, [w:] Słowo z perspektywy językoznawcy i tłumacza, t. III, red. A. Pstyga, Gdańsk 2008, s. 307-312. ISBN 978-83-7326-564-6.
-
Problem wartości w poezji Jana Twardowskiego, [w:] Współczesna polszczyzna. Stan, perspektywy, zagrożenia, red. Z. Cygal-Krupa. Kraków-Tarnów 2008, s. 325-332. ISBN 978-83-7188-079-7.
-
Stylistyczne środki kształtowania znaczeń w liryce Jana Twardowskiego, [w:] Styl a semantyka, red. I. Szczepankowska, Białystok 2008, s. 79-89. ISBN 978-83-7431-186-1.
-
Jak ksiądz Jan Twardowski żartuje ze świętości (analiza semantyczna wypowiedzi humorystycznych), [w:] Polonistyczne drobiazgi językoznawcze I, red. J. Maćkiewicz i E. Rogowska-Cybulska, Gdańsk 2009, s. 108-115. ISBN 978-83-7326-581-3.
-
Rola konotacji semantycznych słowa w interpretacji tekstu poetyckiego (na przykładzie analizy leksemu serce w wybranych utworach Haliny Poświatowskiej, Anny Kamieńskiej i Jana Twardowskiego), [w:] Język pisarzy jako problem lingwistyki, red. T. Koprysz, A. Kozłowska, Warszawa 2009, s. 81-95. ISBN 978-83-7072-568-6.
-
Język polityki a etyka słowa, [w:] Język – biznes – media, red. A. Rypel, W. Jastrzębska-Golonka, G. Sawicka, Bydgoszcz 2009, s. 19-27. ISBN 978-83-60775-18-9.
-
Kognitywna koncepcja metafory w interpretacji tekstu poetyckiego (na przykładzie utworów Jana Twardowskiego), [w:] Języki metafory, t. 1. Literatura – teoria – język – przekład, red. K. Jarosińska-Buriak, Elbląg 2009, s. 225-244. ISBN 978-83-9255-21-13-9-6.
-
Funkcje przekształceń frazeologicznych w utworach poetyckich, [w:] Wokół słów i znaczeń III. Z zagadnień leksykalno-semantycznych, red. B. Milewska, S. Rzedzicka, Gdańsk 2009, s. 91-99. ISBN 978-83-7326-581-3.
-
Lingwistyczne metody badania tekstów poetyckich w aspekcie refleksji nad idiostylem – zagadnienie perswazji na przykładzie utworów Jana Twardowskiego, [w:] Język i styl twórcy. W kręgu badań współczesnej humanistyki. Studia o języku i stylu artystycznym V, Zielona Góra 2009 (wyd. w 2010), s. 193-206. ISBN 978-83-7481-316-7.
-
Małe może być wielkie. Przyczynek do obrazu świata wartości w poezji Jana Twardowskiego, [w:] Ilość – wielkość – wartość, Materiały z konferencji 11-13 maja 2009, red. E. Umińska-Tytoń, Łódź 2010, s. 217-226, ISBN 978-83-89790-55-2.
-
Humor w języku osób publicznych. Perspektywa odbiorcy, [w:] Zrozumieć humor vol. 2/1, red. S. Dżereń-Głowacka, A. Kwiatkowska, Piotrków Trybunalski 2009 (wyd. w 2010), s. 41-49. ISBN 978-83-89935-95-3.
-
Człowiek wobec śmierci w poezji Anny Kamieńskiej i Jana Twardowskiego, [w:] Człowiek, słowo, świat, red. J. Chojak, T. Korpysz, K. Waszakowa, Warszawa 2010, s. 166-179. ISBN 978-83-235-0581-5.
-
Przejawy inwencji słowotwórczej w języku prasy ostatnich lat (na przykładzie wybranych gazet czasopism), [w:] Słowotwórstwo a media. Wokół słów i znaczeń IV, red. E. Badyda, J. Maćkiewicz, E. Rogowska-Cybulska, Gdańsk 2011, s. 61-70. ISBN 978-83-7326-785-5.
-
Rola kontekstu w dyskursie politycznym, [w:] Nowe zjawiska w języku, tekście i komunikacji III – Kontekst a komunikacja, pod red. I. Matusiak-Kempy i S. Przybyszewskiego, Olsztyn 2011, s. 292-300. ISBN 978-83-61605-52-2.
-
Elementy perswazji w wybranych tekstach poetyckich Jana Twardowskiego [w:] Pragmatyczne aspekty tekstu i dyskursu, red. B. Matuszczyk, Wyd. UG, Gdańsk 2011, s. 171-180, ISBN 978-83-7326-844-9.
-
Językowy obraz dnia i nocy w poezji Janusza Pasierba [w:] Polonistyczne drobiazgi językoznawcze II, red. E. Rogowska-Cybulska, M. Cybulski, Wydawnictwo UG, Gdańsk 2011, s.91-100, ISBN 978-83-7326-840-1.
-
Poeci XX wieku o Eucharystii – próba opisu semantycznego(wybrane zagadnienia) [w:] Język pisarzy. problemy słownictwa tom 3. red. T. Korpysz, A. Kozłowska, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2011, s. 223-244, ISBN 978-83-7072-734-5.
-
Idiolektalny obraz życia w poezji księdza Janusza Stanisława Pasierba. Analiza semantyczna, [w:] Językowa przeszłość i współczesność Mazowsza i Podlasia, red. H. Sędziak, D. Czyż, Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów, Łomża 2011, s. 213-220, ISBN 99978-83-86175-53-6.
-
Postać Jezusa w poezji Jana Twardowskiego (próba analizy semantycznej), [w:] Mundus verbi in honorem Sophie-Cygal-Krupa, red. M. Pachowicz, K. Choińska, Wyd. PWSZ w Tarnowie, Tarnów 2012, s. 174-180, ISBN 978-83-932770-4-9.
-
„Być jeńcem drobiny czasu” w świecie poetyckim Anny Kamieńskiej, „Poradnik Językowy” 2013 nr 5, s. 37-50, ISSN 0551-5343.
-
Wartościowanie jako komponent semantyczny neologizmów tekstowych w publicystyce [w: ] Wokół słów i znaczeń V. Słowotwórstwo w różnych odmianach języka, red. E. Badyda, J. Maćkiewicz, E. Rogowska-Cybulska, Wyd. UG Gdańsk 2013, s.209-216, ISBN 978-83-7865-094-2.
-
Chwila i wieczność w poezji Jana Twardowskiego, „Stylistyka” 2013, s. 279-388, ISSN 1230-2287.
-
Liryka modlitewna księdza Janusza Stanisława Pasierba Pasierba, [w:] Język, tradycja, tożsamość, pod redakcją Ewy Rogowskiej-Cybulskiej i Małgorzaty Milewskiej-Stawiany, Wyd. UG Gdańsk 2013, 98-111, ISBN 978-83-7865-146-8.
-
Poetycka wizja śmierci w idiolekcie księdza Janusza Pasierba, „Poradnik Językowy” 2014 nr 3., s. 22-32, ISSN 0551-5343.
-
Miejsce i rola definicji artystycznej w tekście poetyckim (na przykładzie poezji Jana Twardowskiego [w:] Tekst – akt mowy – gatunek wypowiedzi, pod redakcją Urszuli Sokólskiej, Wyd. UwB, Białystok 2013 (wyszło w 2014), s.259-269, ISBN 978-83-7431-393-3.
-
Komentarz autorski wobec narracji o podróży w „Dukli” Andrzeja Stasiuka, [w:] Narracyjność języka i kultury. Literatura i media, pod redakcją Doroty Filar i Doroty Piekarczyk, Wyd. UMCS, Lublin 2013 (wyszło w 2014), s.85-97, ISBN 9778-83-7784-440-3
-
Poetycka wizja modlitwy w poezji Jana Twardowskiego, [w:] Językowa przeszłość i współczesność Mazowsza i Podlasia, tom XVII, red. H. Sędziak, D. Czyż, Łomża 2013 (wyszło w 2014), ISBN ISSN 2300-1089, s. 105-113.
-
Czego nie wiedzą filozofowie? Analiza semantyczna wiersza Jana Twardowskiego zatytułowanego Na wsi [w:] Sztuka interpretacji. Poezja współczesna. I tom z serii Uniwersytet dla szkoły, Gdańsk 2014. ISBN 978-83-7908-012-0, s. 183-190
-
Ślady przeszłości w poezji ks. Janusza Pasierba [w:] Nasz Język w przeszłości – nasza przeszłość w języku nr 2, red. I. Kępka, L. Warda-Radys, Pelplin 2014, ISBN 978-83-7823-411-1, s.83-91.
-
Analiza semantyczna liryki modlitewnej Anny Kamieńskiej, „Język – Szkoła – Religia” nr IX / 2, Wydawnictwo „Bernardinum” Pelplin 2014, ISSN 2080-3400, s. 39-54.
-
Słowo i milczenie w poezji Anny Kamieńskiej [w:] Odkrywanie słowa – historia i współczesność, red. U. Sokólska, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku 2015 ISBN 978-83-7431-451-0, s.255-274.
-
Poetyckie porachunki z tym co nieuchronne w poezji Ludmiły Marjańskiej, „Język – szkoła – religia” nr XI/1 Pelplin 2016, ISSN 2080-3400, s.20-34.
-
Jan Twardowski – mistrz słowa poetyckiego [w:] Pisał na tak, wydał Instytut Papieża Jana Pawła II, Warszawa 2016, ISBN 978-83-61250-84-5, s. 61-75.
Recenzje:
-
Ewa Rogowska-Cybulska, Gwarowy obraz roślin w świetle aktywności nominacyjnej ich nazw „Poradnik Językowy” nr 5 / 2006, s. 83-86. ISSN 0551-5343
-
Język kaszubski. Poradnik encyklopedyczny, red. J.Treder, wydanie drugie poszerzone i uzupełnione, „Poradnik Językowy” nr 5/ 2007, s.71-73. ISSN 0551-5343
-
Ewa Rogowska-Cybulska, Słownictwo na usługach reklamy. Mechanizmy tekstowe, „Poradnik Językowy” 2015 nr 3, ISSN 0551-5343.
Kontakt: j.kowalewska-dabrowska@ ug.edu.pl
Treść ostatnio zmodyfikowana przez: Izabela Sułecka
Treść wprowadzona przez: Importer Importowicz
Ostatnia modyfikacja: czw., 02.07.2020 r., 20:44
Data publikacji: ndz., 12.07.2009 r., 0:00