grudzień 2011

W połowie grudnia 2011 w Katedrze Kulturoznawstwa gościł ksiądz doktor Krzysztof Niedałtowski. Jest on znany głównie jako spiritus movens Gdańskich Areopagów oraz twórca Fundacji Pro Arte Sacra a także współautor Karty Powinności Człowieka. Ale na grudniowym spotkaniu w Katedrze Kulturoznawstwa opowiadał studentom o swej antropologicznej pasji. Licznie zgromadzonym studentom przybliżał sztukę i religijność ludów zachodniej Afryki.

Afryka to olbrzymi kontynent, zamieszkały przez ponad tysiąc wspólnot religijnych. Mimo intensywnej islamizacji (głównie na północy) oraz działalności chrześcijańskich misjonarzy, zachowało się jeszcze wiele wspólnot wyznających animizm i kult przodków. A i te, które uległy chrystianizacji lub islamizacji zachowują jeszcze w znacznym stopniu wierzenia przodków.

Zdaniem prelegenta, bardzo ważną rolę w życiu i obrzędach tych ludów zamieszkujących Afrykę odgrywają maski. Są one ważne ze względu na funkcję jaka pełnią a nie ze względów estetycznych. Maski afrykańskie nie jest to sztuka w znaczeniu europejskim. Ich twórcom nie chodzi o oryginalność, ale o… skuteczność. Chodzi o to, by powtórzyć tę maskę, która ma opinię najskuteczniejszej w spełnianiu czarów…

Zdaniem księdza Niedałtowskiego na zachodzie Europy sztuka afrykańska cieszy się dużym zainteresowaniem. W wielkich miastach funkcjonują galerie tylko z tego rodzaju dziełami. W Polsce natomiast niewielu jest pasjonatów sztuki afrykańskiej. I w tej dziedzinie mamy jeszcze sporo do odkrycia. W końcowej części spotkania ksiądz doktor wyjaśnił znaczenie symboliki masek, które ze sobą zabrał oraz odpowiadał na liczne pytania.

Tekst: dr Zbyszek Dymarski