12 maja 2009 r.

Wykład reportera i historyka Michaela Dobbsa zatytułowany Atoning for Yalta: The United States and Poland 1945-1989/ Pokuta za Jałtę. Stany Zjednoczone i Polska 1945-1989 odbył się 12 maja 2009 r. na Wydziale Filologicznym UG. Tematem wykładu była rola Stanów Zjednoczonych w historii Polski, zwłaszcza na początku i końcu zimnej wojny. Michael Dobbs jako reporter „Washington Post” i pierwszy zachodni dziennikarz, jaki znalazł się w Stoczni, był świadkiem wydarzeń sierpniowych 1980 r.

- W roku ’80 zachodni dziennikarze i reporterzy nie mieli wstępu do stoczni ani innych zakładów pracy. Mnie udało się dostać na teren stoczni, spotkać z Wałęsą i obserwować już pierwsze kameralne negocjacje z dyrekcją stoczni – mówił Michael Dobbs. – Później miałem oczywiście problem z wysłaniem relacji prasowej. Udało mi to zrobić dopiero drogą telefaksową z Warszawy. Zachodnia prasa nie miała pojęcia o tym, co działo się wówczas w Polsce.

Zdaniem Dobbsa sierpień 1980 był nie tylko początkiem dekady prowadzącej do upadku komunizmu i zakończenia dominacji sowieckiej w tej części Europy, ale był także, co niezwykle ważne, początkiem rewolucji informacyjnej:

- Zasługą Lecha Wałęsy było m.in. to, że zrozumiał znaczenie informacji przekazywanych na Zachód, które za pośrednictwem zachodnich mediów m.in. radia Wolna Europa wracały i rozprzestrzeniały się także w Polsce. Po roku 1980 kontrola komunistów nad rozprzestrzenianiem się informacji stawała się bardzo trudna, a z czasem niemożliwa.

Michel Dobbs autor książki Jak upadł Wielki Brat: upadek sowieckiego imperium, wydanej w 1996 roku, pracuje obecnie nad książką o źródłach zimnej wojny. Jego zdaniem Jałta, dla nas Polaków symbol zdrady Zachodu, była jedynym wyjściem, które w długofalowej, historycznej perspektywie okazało się sukcesem. Doprowadziło ono bowiem do ujawnienia słabości imperium sowieckiego, a w ciągu trzech, czterech dekad obnażyło całkowitą niezdolność Związku Radzieckiego do dalszej dominacji w Europie Środkowej. Tytułowa „pokuta Ameryki” za Jałtę pozostaje jednak według niego kwestią otwartą.

Relacja Anna Malcer-Zakrzacka

 

 

 

MICHAEL DOBBS is a former reporter for The Washington Post turned Cold War historian. He spent much of his journalistic career as a foreign correspondent reporting on the collapse of communism. He was the first western reporter to visit the Lenin shipyard in Gdansk in August 1980, and was subsequently the Post's bureau chief in Warsaw (1980-1982), Paris (1983-86) and Moscow (1988-1993). He has also been a State Department and foreign policy reporter for the Post and covered the 2008 presidential election campaign.

Dobbs' books include Down with Big Brother: the Fall of the Soviet Empire (Knopf, 1996), which was also published in Polish (Rebis), and a biography of Madeleine Albright (Henry Holt, 1999). Most recently, he published an-hour-by hour study of the Cuban missile crisis entitled One Minute to Midnight: Kennedy, Khrushchev, and Castro on the Brink of Nuclear War (Knopf, 2008), which will also be translated into Polish.

Dobbs is currently a fellow at the American Academy in Berlin, where he is researching a book about the Yalta and Potsdam conferences and the origins of the Cold War.