25-26 marca 2009 r.

Uniwersytet bez warunków

25 i 26 marca 2009 r. na Wydziale Filologicznym gościł wybitny historyk literatury angielskiej i amerykańskiej oraz teoretyk literatury prof. dr hab. Tadeusz Sławek z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Pierwszego dnia wizyty w Gdańsku prof. dr hab. Tadeusz Sławek wygłosił wykład zatytułowany Norman O. Brown i zmartwychwstanie ciała. Norman O. Brown (1913-2002) był amerykańskim filozofem, profesorem Uniwersytetu Kalifornijskiego. Jego najważniejsze dzieła to Life Against Death: The Psychoanalytic Meaning of History (1959), Love’s Body (1966) i Apocalypse and/or Metamrophosis (1991). Profesor Tadeusz Sławek w swoim wykładzie przywoływał najuważniejsze tezy Browna, do których należy m.in. przekonanie, że powołaniem humanistyki jest równoległa refleksja nad biografią i historią, łącznie prywatnego z historycznym. Jednym z głównych zadań refleksji filozoficznej jest podważenie tego, co powszechnie przyjęte, zaniepokojenie pytaniami. Najważniejsze pytania jakie trzeba sobie zadać, aby ocalić powagę istnienia to: Czego my naprawdę chcemy? Co robić, aby rozpocząć nową cywilizację? Co zrobić, aby świat był lepszy? Co to znaczy być razem w świecie? Norman O. Brown, mówiąc za prof. Sławkiem, twierdzi, że udzielenie zadowalających odpowiedzi na te pytania możliwe jest jedynie po przeprowadzeniu psychoanalizy społecznej - równoległej refleksji nad sobą, społeczeństwem i historią.

Dla Browna stale odczuwalny kryzys cywilizacji i zmierzch kultury wysokiej nie jest klęską. Każda apokalipsa jest dla niego metamorfozą, koniec - początkiem. Ścieżkami przezwyciężenia kryzysu jest poważne traktowanie istnienia i człowieka, odnalezienie powagi istnienia. Życie nabiera powagi, tylko z perspektywy końca i pytania o zmartwychwstanie. Tym pytaniom poświęcona jest książka Browna Life Against Death, w której śmierć rozumiana jest jako pozytywna siła, którą trzeba pojmować jako siłę zjednoczoną z życiem. Kontynuację tej tematyki filozof podjął w swojej ostatniej książce Apcalypse and/or Metamorphosis (1991). Zmartwychwstanie okazuje się w tej refleksji wywrotową siłą - siłą wyobraźni.

Tego samego dnia podczas seminarium Humanistyka bez warunków i potrzeby prof. Tadeusz Sławek kontynuował rozważania nad społecznymi koncepcjami Normana O. Browna i innych amerykańskich myślicieli i socjologów m.in. Johna Kennetha Galbraitha, Charlesa Wrighta Millsa - autora książki Wyobraźnia socjologiczna. Prowadzący seminarium, znawca tematyki uniwersyteckiej (rektor senior Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach), autor książki Antygona w świecie korporacji, rozważał m.in. tezę Immanuela Kanta o konflikcie fakultetów, która wskazuje filozofię (nauki humanistyczne) jako narzędzie dociekania prawdy w oparciu o działania rozumu, a także wskazuje na powołanie filozofii do bycia w opozycji.

Refleksja uczestników seminarium skupiła się przede wszystkim na roli nauk humanistycznych i roli uniwersytetu w dzisiejszym świecie. Do jednej z ważniejszych ról uczelni zaliczono konieczność kształcenia umiejętności życia z bogactwem, także bogactwem kulturowym. W toku dyskusji wysnuto kilka tez m.in. o konieczność udzielenia odpowiedzi na presję użyteczności nauki, o konieczności docenienia i oswojenia nowych mediów oraz o konieczności przygotowania zawodowego studentów studiów licencjackich (nie bez wątpliwości).

Druga część seminarium Humanistyka bez warunków i potrzeby, która odbyła się w czwartek, poświęcona była analizie koncepcji francuskiego filozofa Jacquesa Derridy zawartej w eseju O uniwersytecie bez warunków. Owa bezwarunkowość musi przejawiać się przede wszystkim w braku ograniczeń i warunków na drodze do mówienia prawdy, do mówienia wszystkiego. Konsekwencją uświadomienia sobie tego wyjściowego postulatu była dyskusja o profesjonalizmie i wspólnotowości uniwersytetu.

Relacja Anna Malcer-Zakrzacka

 

 

 Sylwetka prof. dr hab. Tadeusza Sławka. Patrz więcej.

Tadeusz Sławek, ur. 5 grudnia1946 r. w Katowicach, polski poeta, tłumacz, eseista, literaturoznawca, wykładowca uniwersytecki.

Ukończył III Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza w Katowicach a następnie polonistykę (1969) i anglistykę (1971) na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Od 1971 r. pracuje na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, początkowo jako lektor języka angielskiego. W 1978 r. obronił tam doktorat. W latach 1979-1980 przebywał na Stypendium Fullbrighta w San Diego (USA). W 1984 pełnił funkcję visiting professor w Norwich (Wielka Brytania). Habilitował się w 1986 r. na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W latach 1989-1990 wykładał w San Diego (USA). W latach 1991-1994 był prodziekanem wydziału filologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, a w latach 1996-2002 był rektorem tej uczelni. Obecnie kierownik Katedry Literatury Porównawczej Uniwersytetu Śląskiego. W latach 90. prowadził także wykłady (visiting professor) na uczelniach wyższych w Neapolu i Stanford.
Specjalizuje się w historii literatury angielskiej i amerykańskiej oraz teorii literatury. Jest także tłumaczem z języka angielskiego, m.in. poezji takich pisarzy, jak: Wendell Berry, William Blake, Allen Ginsberg, Seamus Heaney, Robinson Jeffers, Thomas Merton, Jerome Rothenberg. Tłumaczył także teksty Johna Lennona, Jima Morrisona i Pete'a Sinfielda. Stały publicysta "Tygodnika Powszechnego", publikował też m.in. w pismach: "Brulion", "Gazeta Wyborcza" (-"Gazeta Katowicka"), "Odra", "Res Publica Nowa".
Od ponad dwudziestu pięciu lat współpracuje z kontrabasistą i kompozytorem muzyki Bogdanem Mizerskim, ich wspólne nagrania recytacji poezji oraz muzyki kontrabasowej (forma "eseju na głos i kontrabas"), ukazują się od wielu lat nakładem wytwórni "Off Records". Ich wspólne koncerty odbywały się m. in. w Teatrze Stara Prochownia i Centrum "Łowicka" w Warszawie, Galerii Miejskiej we Wrocławiu, Górnośląskim Centrum Kultury, Biurze Wystaw Artystycznych i Teatrze Korez w Katowicach, Teatrze Śląskim (Scena w Malarni) w Katowicach, Instytucie Polskim w Bratysławie, Teatrze Wielkim w Łodzi.
Członek Komitetu Nauk o Literaturze PAN, Członek Prezydium Komitetu "Polska w Zjednoczonej Europie" PAN, Członek Prezydium Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, należy do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
Laureat nagrody "Lux ex Silesia" (2002), Literackiej Nagrody "Solidarności" (2003) za całokształt twórczości.
Mieszka w Cisownicy, koło Goleszowa, pod Cieszynem.
 
Źródło: Wikipedia
Pokaż rejestr zmian

Data publikacji: wtorek, 17. Marzec 2009 - 00:00; osoba wprowadzająca: Importer Automatyczny Ostatnia zmiana: czwartek, 9. Listopad 2023 - 16:53; osoba wprowadzająca: Ewa Jaros