23-24 października 2008 roku
Międzynarodowe Sympozjum
Światło i ciemność.
Ezoteryzm w kulturze rosyjskiej przełomu XIX/XX wieku.
Organizatorem był Instytut Filologii
Wschodniosłowiańskiej na Wydziale Filologicznym.
Uroczysta inauguracja Sympozjum odbyła się 23 października 2008 roku o godz. 10.00 w gmachu Wydziałów Filologicznego i Historycznego Uniwersytetu Gdańskiego w Gdańsku Oliwie przy ul. Wita Stwosza 55, w auli 1.47.
Całkowitą niespodzianką trzymaną w ścisłej tajemnicy były obchody jubileuszu pracy naukowej prof. dr hab. Elżbiety Biernat, Kierownika Zakładu Literatury Rosyjskiej Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej na Wydziale Filologicznym UG.
Pani Profesor szczerze obchodami wzruszona i zaskoczona otrzymała kolejno dwie laudacje. Pierwszą wygłoszoną przez Dziekana, prof. Andrzeja Ceynowę, drugą przez Prodziekana, prof. Franciszka Apanowicza. Za miłymi słowami przyszły wyróżnienia i dary - Medal Uniwersytetu Gdańskiego Pani Profesor, który wręczył Prorektor ds. Studenckich, prof. Józef Arno Włodarski. Wydano z tej okazji książkę zatytułowaną Wokół wizji i fascynacji Srebrnego Wieku, zawierającą artykuły uczniów Pani Profesor, współpracowników i „współwyznawców”, bo ezoteryzm wszak to wiedza tajemna. Okładkę tej publikacji zdobi obraz Mikalojusa Konstantinasa Čiurlionisa pt. Wiosna. Drzewo i dwa mniejsze symbolizują na nim wiedzę tajemną czy źródło poznania dobrego i złego, dlatego kolejnym prezentem, który w imieniu uczniów Pani Profesor wręczyła dr Monika Rzeczycka było dorodne drzewko bonsai.
Wykład inauguracyjny zatytułowany O Towiańskim na nowo wygłosił wybitny znawca ezoteryzmu europejskiego profesor Jerzy Prokopiuk.
Wpływy prądów okultystycznych na modernizm europejski stanowią od wielu lat główny temat działalności badawczej Zakładu Literatury Rosyjskiej Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej UG. Główną inicjatorką i inspiratorką tego nurtu jest właśnie profesor Elżbieta Biernat. Dotychczas pojawiły się dwa zbiory prac w cyklu Światło i Ciemność, sygnowane nazwiskiem Pani Profesor. Wkrótce ukażą się także monografie należące do tej serii. Celem październikowego sympozjum, będącego kontynuacją wieloletniej tradycji spotkań pod hasłem Literatura rosyjska przełomu XIX i XX wieku, jest stworzenie międzynarodowego forum badawczego, które pozwoli specjalistom spotykać się i przedstawiać wyniki swoich dociekań, związanych z nurtem ezoterycznym w szeroko pojętej kulturze Srebrnego Wieku.
Program Sympozjum. Patrz więcej.
Poniżej galeria zdjęć z jubileuszu prof. Elżbiety Biernat, inaugurującego Sympozjum.
Światło i ciemność
Ezoteryzm w kulturze rosyjskiej przełomu XIX/XX wieku
23-24 października 2008 roku
Czwartek 23.X.2008
10.00 – 12.00 Uroczysta inauguracja Sympozjum
(w auli 1.47 Wydziału Filologicznego UG)
Specjalny otwarty wykład Profesora Jerzego Prokopiuka
„O Towiańskim - na nowo”
12.30 – 13.30 przerwa obiadowa
14.00 – 15.00 obrady
(cz. I Ezoteryzm w biografiach twórców Srebrnego Wieku)
· Mirosław Mikulaszek, FFOU w Ostrawie, Кардиогносис
· Elżbieta Biernat, Uniwersytet Gdański, Ezoteryczna misja Borisa Lemana
· Monika Rzeczycka, Uniwersytet Gdański, Оккультистки Серебряного века
15.00 – 15.30 – przerwa na rozmowy przy kawie
15.30. – 17.00 obrady
· Halina Chałacińska-Wiertelak, Dzieło Pawła Florenskiego i Fritjofa Capry. Manifestacja utajonych energii.
· Maksim Fiodorow, Музей Федора Достоевского в Москве, Балтрушайтис и испанские мистики.
· Jolanta Greń-Kulesza, Uniwersytet Opolski, Ezoteryzm w życiu i twórczości Margarity Sabasznikowej.
· Dyskusja
19.00 – uroczyste spotkanie wieczorne w Instytucie Filologii Wschodniosłowiańskiej
Piątek 24.X.2008
9.30 – 10.30 - obrady
(cz.II Ezoteryzm w sztuce Srebrnego Wieku)
· Grażyna Bobilewicz, ISPAN Warszawa Духовное в искусстве. Ангелы Микалоюса Чюрлениса
· Izabella Malej, Uniwersytet Wrocławski, Anioły Michaiła Wrubla
· Alicja Brus, Przestrzeń świadomości magiczno-mitologicznej w malarstwie i grafice Michaiła Wrubla.
10.30 - 11.00 – przerwa na rozmowy przy kawie
11.00 – 12.30 - obrady
· Zofia Krasnopolska-Wesner, Uniwersytet Gdański, Antropozoficzne obrazy Margarity Sabaszniowej
· Diana Oboleńska, Uniwersytet Gdański, Фиолетовый в желтом. Сценические композиции В. Кандинского и антропософия Р. Штейнера.
· Małgorzata Matecka, Katolicki Uniwersytet Lubelski, O sile nieczystej u Skriabina
· Tatiana Kopac, Uniwersytet Gdański, Мистицизм звука в критической прозе Андрея Белого
· dyskusja
12.30 – 13.30 przerwa obiadowa
14.00 – 15.00 obrady
(cz. III Ezoteryzm w literaturze rosyjskiej końca XIX - początku XX wieku)
· Andrzej Dudek, Uniwersytet Jagielloński, O demonologicznych ujęciach w twórczości Dymitra Miereżkowskiego
· Irena Fijałkowska-Janiak, Uniwersytet Gdański, Symbolika nocy w okultystycznej literaturze rosyjskiej przełomu XIX/XX wieku.
· Katarzyna Arciszewska, Uniwersytet Gdański, Okultystyczny wymiar wampiryzmu w trylogii Wiery Kryżanowskiej Rochester „В царстве Тьмы”.
15.00 - 15.15 – przerwa na rozmowy przy kawie
15.15 – 16.30 - obrady
· Anna Chudzińska-Parkosadze, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Отражение идей философии Владимира Соловьева в романе Андрея Белого „Петербург”
· Ewa Komisaruk, Uniwersytet Wrocławski Motywy ezoteryczne w prozie Jewdokii Nadrodskiej
· Małgorzata Ptasińska, Uniwersytet Łódzki, Магия и шаманизм в дореволюционной прозе Владимира Тана-Богораза
· Agnieszka Ćwiklińska, Uniwersytet Gdański, Motyw słońca w kontekście ezoterycznym w liryce Konstantina Balmonta
· Dyskusja i zamknięcie obrad